Tijd voor gesprek is essentieel bij ACP en euthanasiewens in verpleeghuis

In de Vierde wetsevaluatie Wtl staat de aanbeveling om de voorlichting aan burgers over de schriftelijke wilsverklaring te verbeteren. Voormalig Minister Dijkstra nam het voorstel over om een dienst in het leven te roepen waarbij burgers desgewenst ondersteuning kunnen krijgen bij het opstellen van eenschriftelijke wilsverklaring. De aandacht lijkt vooral uit te gaan naar huisartszorg.

Het recent gepubliceerde artikel Spreken over euthanasie in het verpleeghuis laat zien, dat gesprek in contact met een arts cruciaal is; enerzijds om informatie te krijgen, anderzijds om een relatie op te bouwen. Het geregeld spreken over euthanasie bleek voor respondenten - verpleeghuisbewoners met een wilsverklaring echter niet logisch: alles stond toch al op papier? Als de nood in de toekomst daar is, is het vroeg genoeg om weer in gesprek te gaan. Een doorlopend gesprek werd door bewoner of arts sporadisch geïnitieerd. Toch spraken respondenten nadrukkelijk over een vertrouwensrelatie. Proactieve zorgplanning past daarom uitstekend bij het opbouwen van een relatie tussen arts en patiënt zoals de Wtl dit beoogt.

De NZa stelt in haar rapport dd. 25 juni (Verkenning bekostiging proactieve zorgplanning) in relatie tot de context van het verpleeghuis: bekostiging van deze inzet is geborgd binnen het integrale tarief. Echter, tijd voor geregeld gesprek met daarin een expliciete plek voor euthanasie als gespreksonderwerp is juist in het verpleeghuis vereist en vaak schaars, zo blijkt ook uit het aangehaalde artikel. Verruimde bekostiging lijkt mij gewenst, zeker ook indien ingezet wordt op samenwerking tussen verschillende disciplines rond zorg voor levenseinde.

Marjolein Rikmenspoel, onderzoeker/geestelijk verzorger, Deventer