Zelfstandigheid zonder schijn
1 reactieFlexperts, een nieuw geïntroduceerde term voor zorgmedewerkers in loondienst, met privileges die zouden moeten lijken op die van een zelfstandige. Met de aankomende verscherpte handhaving op schijnzelfstandigheid van zzp’ers, wordt naarstig gezocht naar oplossingen voor alle zzp’ers in de zorg.
Regiowerkgeverschap is het toverwoord dat het ministerie lanceerde. Hierdoor zou een werknemer in loondienst bij één zorginstelling op meerdere locaties bij regionale instanties flexibel ingezet kunnen worden, waardoor er meer invloed zou zijn op het invullen van het eigen rooster. Aan de tweede belangrijkste reden om zzp’er te zijn, het hogere uurloon, wordt dan gemakshalve voorbijgegaan. Dat het bij de pilots van dit regionaal werkgeverschap nog niet stormloopt, zal niet verbazen.
Huisartsenpraktijken waar veel waarnemers als zzp’ers op vaste dagen werken, vrezen ook de komende maatregelen. Zowel de waarnemer als praktijkhouder loopt risico op naheffingen van de belastingdienst. Massaal sloten ze aan bij de webinar van de LHV hierover en er werden honderden vragen gesteld.
Moeten we dan om autonomie te behouden reizende zelfstandige experts worden?
Weer een nieuwe uitdaging in de zorg, waar al bepaald geen overschot aan personeel was. Moeten we dan om autonomie te behouden, reizende zelfstandige experts worden, die wisselend kort op een andere locatie werken bij telkens een andere werkgever en tegelijkertijd continuïteit van zorg leveren? Rijzen de zorguitzendbureaus straks de pan uit? Gedwongen praktijkhouder of vennoot? Of maken we werken in de zorg aantrekkelijker door met name nog vast dienstverband als optie te bieden? De vele afwijzende reacties op het eerdere artikel over medisch specialisten in loondienst laten zien dat er op loondienst ook voldoende valt af te dingen. Juist de nieuwe generatie wil flexibiliteit en de mogelijkheid om ambities te combineren. Daar moet dan nog wel een passend beloningsmodel met zelfstandigheid zonder schijn bij worden gezocht.
P.J. Mitra
arts en jurist gezondheidsrecht, onafhankelijk medisch adviseur ArtsTotaal, Schaijk
Dit artikel verscheen twee dagen van tevoren, ook over 'Flexpert' als (mijns inziens) gekunstelde oplossing:
https://www.medischcontact.nl/actueel/laatste-nieuws/artikel/regionaal-werkgeverschap-oplossing-voor-zzpers-in-de-zorg
Ik schreef daarbij in... reactie:
"(...)
Over dit onderwerp bestaat veel discussie en onduidelijkheid. Voor artsen is die onduidelijkheid er in de algemeenheid veel minder dan voor een verpleegkundige, die meedraait met verpleegkundigen in loondienst. Dit soort constructies zijn ook weer non-oplossingen vanuit een niet-effectieve minister, die eroderen aan het zelfstandig ondernemerschap zonder er wat voor terug te geven ten aanzien van hetgeen daarmee verloren wordt.
Hopelijk laten we ons als beroepsgroep niet ontmoedigen richting verplicht loondienstverband, of iets wat er op lijkt, zeker omdat de politiek een weke ruggengraat heeft en er nu al stemmen opgaan om de voorgenomen 'strenge handhaving' ter zake anders vorm te geven en ook de belastingdienst een trage organisatie is, bij wie de lering vanuit onder meer de toeslagenaffaire uiteindelijk tot zelfreflectie zal moeten leiden.
Er is een webmodule, waaruit je voor je eigen situatie kunt opmaken hoe al dan niet kwetsbaar je positie is als ZZP'er in de discussie over schijnzelfstandigheid, zie:
https://ondernemersplein.kvk.nl/webmodule-beoordeling-arbeidsrelatie/
Uit de verschillende, niet zelden suggestieve vragen, waar je ook vragen tegenover kunt stellen (o.a. tav het volgen van protocollen gebaseerd op richtlijnen en niet op hiërarchie) kun je meteen ook opmaken wat er eventueel moet veranderen om alsnog de aanwijzingen voor schijnzelfstandigheid te reduceren.
Voor bijvoorbeeld waarnemend huisartsen is een gevaar, vooral omdat ze meestal hetzelfde werk doen als de 'eigen' huisartsen van de praktijk, zich conformeren aan praktijkregels en ook de spullen van de praktijk gebruiken m.u.v. de eigen dokterstas.
Om de indruk te ontlopen dat je feitelijk een HIDHA bent, dient de waarnemer allereerst, als ZZP'er, zijn eigen (schriftelijke!) contract vorm te geven en te hanteren. De modelcontracten vanuit de belastingdienst inzake de overeenkomst van opdracht is daarbij een goed vertrekpunt, de LHV-modelcontracten niet (m.i. geschreven vanuit met name het belang van de praktijkhouders). In het contract bepaalt de waarnemer veel zaken zoals elke andere ondernemer, waaronder ook zijn eigen tarief en aantal patiënten per uur. Dit mag niet door de praktijk worden opgelegd, zoals in de waarneemapp nog wel eens kan worden teruggelezen.
Medisch inhoudelijke eindverantwoordelijkheid, ook voor het handelen van de praktijkassistenten, ligt ook volgens het contract bij de waarnemer, voor diens eigen rekening en risico, maar daar is hij ook voor verzekerd (beroepsaansprakelijkheid, zuivere aansprakelijkheid jegens opdrachtgevers en beroepsrechtsbijstand). Dit houdt ook in, dat de medische koers anders kan zijn of worden dan ingezet door de huisartsen van de eigen praktijk.
Rij met eigen vervoer naar patiënten, hoe sympathiek een fiets of auto van de praktijk(houder) ook is en declareer de afstand per km. Declareer wekelijks en werk in je contract met een incassobeding en betalingstermijn, waarbij ook de gevolgen van niet-tijdige betaling geëxpliciteerd worden (just in case, maar in ieder geval zichtbaar voor de belastingdienst). De waarnemer mag zich verder, zonder daarbij toestemming te hoeven vragen aan de praktijkhouder, laten vervangen door een andere waarnemer (m.a.w. de overeenkomst hoeft niet persoonlijk te worden nagekomen). En verplichtingen vanuit de praktijk om diensten mee te draaien kunnen niet worden opgelegd en moeten apart worden geregeld.
Dan ben je mijns inziens al een heel eind, als je ook nog eens meerdere opdrachtgevers tegelijkertijd aanhoudt.
NB: al het bovenstaande is géén juridisch/fiscaal advies; raadpleeg je eigen financieel adviseur en een jurist bij vragen over je eigen, individuele situatie.
(...)"
[Reactie gewijzigd door Mitra, Peter John op 29-10-2024 14:19]