Informatieoverdracht

Glazige ogen. Een holle, door me heen starende blik. Ik probeer een behandelplan te schetsen voor de patiënte voor me, een horizon te geven. Iets om aan vast te klampen. Maar het lijkt niet aan te komen. De mokerslag van het slechte nieuws heeft een knock-out veroorzaakt en een filter gegenereerd waardoorheen mijn woorden nauwelijks binnenkomen.

Hoe vaak loop ik als dokter hier niet tegenaan na het geven van slecht nieuws. Een pauze inlassen in het gesprek of het opsplitsen in twee of meerdere afspraken biedt soelaas, maar soms is die tijd er niet. Zeker niet in de spoedsetting.

Een deel van de informatie die we als zorgverleners proberen over te brengen op onze patiënten beklijft niet. Dat is voor beide partijen lastig en leidt regelmatig tot meer zorgvraag, omdat een patiënt het advies van de arts niet heeft meegekregen. Manchu Mahajan vertelt ons deze week in een ingezonden artikel dat slechts 40 procent van de patiënten de mondelinge ontslaginstructies op de SEH onthoudt en 50 procent als je het ook op schrift stelt. Er zijn methodes om dit te ondervangen, zoals de patiënten te vragen uit te leggen aan een naaste wat je net hebt verteld (teach-back) en het meegeven van een kaartje voor een website, papieren folders, video’s met uitleg, of een ingevuld pijnstillingsformulier. Maar deze methodes moeten dan wel worden toegepast door de artsen op de SEH, aldus Mahajan. Ze ziet daar ruimte voor verbetering, door deze artsen beter te trainen met een speciaal daarvoor ontwikkelde onderwijsmodule.

Een deel van de informatie beklijft niet bij onze patiënten

Zelf heb ik er altijd veel profijt van om naasten die zich minder ellendig voelen en letterlijk met wat meer afstand kunnen luisteren intensief te betrekken bij het gesprek. En ik vind het ook een uitkomst dat je tegenwoordig makkelijk je gesprek kan laten opnemen, zodat patiënten rustig in de thuissetting nog eens je woorden kunnen terugluisteren. Je moet je er als arts van vergewissen dat je informatie kan blijven steken in de waas van het ziek zijn en als je dat vermoedt, houvast bieden waarin de informatieoverdracht geborgd is. Maar of het dan ook echt beklijft? Dat weet je eigenlijk alleen als je het je patiënt in geuren en kleuren hoort uitleggen aan zijn metgezel.