Brandbrief bezorgde psychiaters – een reconstructie met nog veel open vragen
27 reactiesDe printer ratelt. En daar is ie dan. Dé brandbrief – waar zoveel over te doen is – van veertien bezorgde psychiaters en artsen met als onderwerp: ontsporend discours over euthanasie bij psychisch lijden. En nu (sinds 5 augustus) ook online bij Medisch Contact te lezen. Dus lees maar even mee.
Ik kreeg de brandbrief een tijdje geleden via de band toegespeeld en heb hem meteen – check en dubbelcheck – geverifieerd, want ik had nog wat andere kanalen openstaan. En ja hoor: het lijkt hier – voor zover ik dat nu kan overzien – om een originele kopie te gaan. Afkomstig uit OM-burelen. Tenminste zo lijkt het.
Eerst wat technische details
De brief is gedateerd op 29 april 2024 – nu dus drie maanden oud – en is volgens het roodgekleurde stempel van het Parket Generaal (rechtsboven) op 7 mei 2024 bij het OM ingeboekt – een week later dus. Het heeft geen dossiernummer meegekregen.
De brief is gericht aan edelgrootachtbare heer prof. dr. mr. R. Otte (Rinus voor ingewijden), voorzitter van het College van procureurs-generaal van het Openbaar Ministerie (OM). Hoger kan niet.
Wie is wie?
De namen én woonplaatsen van zowel de schrijver-initiatiefnemer als de dertien ondersteuners zijn, net als plaats van verzending, vakkundig zwartgelakt. Behalve die van nummer tien op deze lijst: prof. dr. J.J. van Os (Jim), psychiater te Amsterdam. Dat is nogal opvallend, maar ook vreemd.
Ook curieus: achter elke zwartgelakte naam staat het beroep/vakgebied. Die zijn dus niet weggelakt. Even hardop tellen en we hebben een overzicht: tien psychiaters, twee huisartsen en één jeugdarts.
Met een beetje puzzelwerk – bijvoorbeeld aan de hand van de lengte van de naam en woonplaats – kun je best een aardig eindje komen in de zoektocht naar de identiteit van betrokkenen. Zeker als je ingewijde bent. Dus als je het echt geheim wil houden, heeft de zwartmaker toch sporen achtergelaten. Foutje bedankt.
Waarom zo geheimzinnig?
De brief is tot op heden niet publiekelijk verspreid en dat was een ernstig gemis. Want deze brief is dé aanjager van het ontspoorde debat.
De briefschrijvers gaan namelijk veel verder dan hun diepe zorgen uit te spreken. Ze verzoeken – op persoonlijke titel als burger en/of als collega? – het OM een gericht verkennend strafrechtelijk onderzoek in te stellen. Naar twee collega-behandelaars en ouders in een specifieke casus, waar ze zelf niet bij betrokken zijn geweest. Dat lijkt mij een unicum. Daarmee lijken ze ook bewust een grens te (willen?) overschrijden.
Over de inhoudelijke kant van de brief/zaak is onderhand al veel geschreven en gezegd. Die laat ik nu even buiten beschouwing, onder verwijzing naar het excellente overzichtsartikel daarover van Henk Maassen in Medisch Contact, waaronder sinds vandaag – 5 augustus – een link is toegevoegd via welke de brief te downloaden is.
Reconstructie – wat is hier eigenlijk gebeurd?
Ik wil even wat langer stilstaan bij de achtergronden van de brief. Want: wat is hier eigenlijk aan de hand én wat is er gebeurd ? Anders gezegd: wat is het spel en wie zijn de knikkers? Op basis van de beschikbare informatie heb ik het volgende tijdsoverzicht gereconstrueerd.
De brandbrief: onder de radar en off the record
- 29 april : brandbrief door veertien psychiaters en artsen aan OM – type: onder de radar
- 26 juni : opinieartikel Jim van Os in Trouw – Van Os meldt het bestaan van de brief niet
- begin juli : voorgesprek OM met delegatie briefschrijvers over juridisch kader n.a.v. brandbrief
: directe mededeling van OM aan briefschrijvers: er is geen aanleiding tot onderzoek - begin juli : besloten overleg voorzitter PG/OM met delegatie (n = 2) van brandbriefschrijvers
: over de inhoud van het gesprek worden door OM geen mededelingen verstrekt
Onthulling van het bestaan van de brandbrief – 19 juli – met golf aan reacties
- 19 juli : onthulling bestaan brandbrief én OM-beraad door Damiaan Denys in NRC-interview
- 20 juli : brandbrief wordt ‘gelekt’ (?) en begint op grotere schaal ‘te circuleren’
- 24 juli : harde voorpagina kop Trouw: psychiaters eisen strafrechtelijk onderzoek
- waarna : grote publieke ophef – media besteden er veel aandacht aan
- 24 juli : OM laat weten geen enkele grond te zien om nader onderzoek in te stellen
: OM herhaalt publiekelijk wat begin juli briefschrijvers al eerder is medegedeeld
: er is geen reden onderzoek te starten
- ongedateerd: persbericht OM, waarin OM nadere toelichting op brandbrief geeft – verhelderend
Debat zet zich tot op heden daarna onverminderd voort
- 26 juli : inzichtelijk overzichtsartikel in Medisch Contact – Henk Maassen: debat polariseert
- 26 juli : Tweede kamer vragen n.a.v. artikel Trouw 24 juli
- waarna : groot aantal opinieartikelen en statements van verschillende kanten
- 1 augustus : tweede interview Damiaan Denys – Trouw – met zijn reactie op de commotie
- 2 augustus : NVvP roept op tot rust en kalmte
- 2 augustus : moeder Milou reageert op brandbrief – uitgebreid interview Volkskrant
- 5 augustus : Medisch Contact publiceert link naar de brandbrief
Openstaande vragen
Bovenstaande lijkt overzichtelijk, maar is gebaseerd op moeizaam bij elkaar gesprokkelde puzzelstukjes over de laatste weken, verre van compleet, bovendien zijn er zijn veel onbeantwoorde vragen over.
Dit zijn de mijne, leest u even mee?
Over de briefschrijvers
- Wie is de initiatiefnemer en initiator? Er doen namen de ronde, maar tot nu toe heeft de briefschrijver zichzelf niet bekendgemaakt, net als de elf anderen. Waarom eigenlijk niet?
- Deze delicate en heikele kwestie is nu – via de achterkamertjes – off the record – aangekaart, en niet zoals we het liever zouden zien: met open vizier. Wat zijn de beweegredenen om die aanvliegroute te nemen?
- De briefschrijvers negeren daarmee de interne NVvP-beroepscoderegels. Opvallend, kwestieus bovendien, maar waarom?
Over het lekken van de brandbrief
- De brandbrief heeft een roodgekleurd OM-stempel – maar zit daar het lek ?
- Dank daarvoor overigens, want anders had ik daar geen kennis van kunnen nemen!
Over verzoek tot verkennend strafrechtelijk onderzoek
- Het verzoek van de briefschrijvers om een verkennend strafrechtelijk onderzoek is/was een mission impossible. Dat had je op voorhand kunnen uitrekenen, mits je je deskundig had laten adviseren. Dus waarom toch door het rode licht heen gereden?
- Damiaan Denys doet in zijn laatste interview in Trouw (2 augustus) voorkomen dat het verzoek om een verkennend strafrechtelijk onderzoek, evenals de casus Milou, louter een bijzaak zou zijn. Ik heb de brief hier voor me liggen. Mijn lezing van de brief is dat dat verzoek de kern van de brandbrief is. Breekijzer en bom tegelijk. Curieus toch ?
- Daarnaast: waarom vertelde Damiaan Denys in het 19 juli NRC-interview niet dat het OM hem al had medegedeeld dat er helemaal geen onderzoek zou komen? Waarom heeft hij dat belangwekkende gegeven achtergehouden? Dat maakt toch alles uit?
- Denys doet in Trouw-interview van 2 augustus tevens voorkomen dat hij ‘de commotie niet had zien aankomen’. Dit lijkt me toch een ongelooflijke inschattingsfout, maar ook miskenning van de kern van die brief. Niet navolgbaar vooral.
Zomaar nog wat losse andere openstaande vragen
- Waarom zet Denys zichzelf in de wind, en niet de briefschrijver-initiatiefnemer ?
- De NVvP roept op tot rust en kalmte en intern beraad. Maar hoe moet ik me dat concreet voorstellen als één van de partijen zo’n buitencategorieactie heeft ondernomen, type dieprode kaart. Dat vraagt toch om een heel ander soort interventies ?
Tussentijdse conclusie: die laat ik graag aan u over.
Meer over dit onderwerp
E. Klopman
expert toezicht en ervaren mantelzorger in de GGz
Beste Menno,
Er leven en leefden heel veel inhoudelijke vragen zoals ook momenteel blijkt. Ook bij ervaringsdeskundigen begreep ik die graag mee willen denken. Mag ik dat nog 1x aan je meegeven.
Volgens mij was het niet mogelijk onder je vakgenoten... dat in het verleden te adresseren maar misschien vergis ik me.
Allereerst vond je het eerder naar ik begreep een prima idee mocht prejudicieel de Hoge Raad iets kunnen adviseren, maar dat is inderdaad onderdeel van een rechtsgang. Jij hebt echter altijd geuit daar niet bang voor te zijn; je vond het zelfs wel interessant qua inhoud begreep ik om daar onderdeel van te zijn.
Er zijn meerdere zaken door Kit van Mechelen en jou begeleid waar van filmopnamen door jullie publiek gemaakt zijn.
Ondanks dat ik het hier vanwege privacy niet mee eens ben heb ik er wel een paar bekeken.
Het algemene beeld dat op kwam is dat jullie zowel in dat bepalende gesprek dat je opneemt, als ook in het media offensief na overlijden, intensief voor hetzelfde doel met de ouders optrekken.
Dat maakt kwetsbaar en ik zal proberen uit te leggen waarom dat zou kunnen. Als je me dat toestaat.
Ik val daar niemand mee aan en het is inderdaad niet goed weergegeven in de door jou opgevraagde en verspreide brief en had er ook uit gekund; het gaat niet om een bepaalde casus en zeker niet om bepaalde ouders. Dat had er dus ook niet moeten staan maar dat is nu diverse keren tegen je gezegd.
Er zijn helaas wel meer KEA-cases en daar in lijkt een rode lijn te zitten.
Ik refereer dan ook even aan jullie optreden op 12 april op het NVvP Jaarcongres; je collega Kit van Mechelen heeft daar naar ik begreep de aanwezige psychiaters toegesproken "om samen te werken met de ouders” met de woorden “wij moeten het samen doen”. En passant deelde ze ook nog mede aan de NVvP-leden verheugd te zijn over het gestegen aantal jonge geëuthanaseerden patienten en riep ze op tot “groei”.
Gaan we naar bestaand rechtskader dan zien we volgens mij dat die verstrengelde samenwerking tussen arts en naasten waar Van Mechelen aan appelleert, niet mag, omdat dat expliciet een gemeenschappelijk doel van de arts en de naasten veronderstelt. Dat mag er helemaal niet zijn; de patient (ook minderjarig) heeft recht op een arts enkel voor hem/haar in de informed consent. Naasten mogen niet in de besluitvorming gemengd worden; zij horen eigenlijk geen mening te hebben en deze zeker niet te uiten in een bepaalde richting tijdens het proces. Naasten kunnen zelfs strijdige belangen hebben; het CLW-arrest bevestigt dat.
Het EHRM legde vast:
No support in the Court’s case law for concluding that a right to assisted suicide exists ..in the form of providing information about or assistance that goes beyond providing general information about suicide…”.
r.o. 5.14 in de CLW-zaak dd. 14 december 2022 ECLI:NL:RBDHA:2022:13394
Wat hier staat is dat het naasten niet is toegestaan om op enige andere manier te spreken dan “providing general information about suicide”. Algemeen voorlichten mag nog net maar meer dan dat zeker niet.
Volgens mij bedoelde Kit van Mechelen dat niet toen ze opriep “het samen met ouders te doen”.
Dit zegt niets over ouders en zo is dat ook nooit bedoeld.
Wat bedoeld is is juist dat jullie als KEA-artsen lijken de ouders mee te willen nemen in je regie, zoals Van Mechelen dat ook heeft verwoord op het Jaarcongres.
Dit is te zien op meerdere filmopnamen die je hebt verspreid waar de familie wordt betrokken bij het bepalende gesprek onder jullie regie.
Je ziet dat uitgeputte naasten en de patient die zich toch al heel zwak en te veel voelt. Een tragische setting die lijkt te vragen om maximale aandacht tussen arts en patient om enkel en geconcentreerd in dat belang te denken en handelen. En wat dies meer zij.
Het gaat eigenlijk om jouw mogelijke invloed op de naasten in een groeps-proces met de patient op weg naar de levensbepalende beslissing. Dit ter overweging.
Dit terwijl de wet nu juist bedoeld is om te garanderen dat “de zieke patient weloverwogen en vrijwillig zijn/haar keuze maakt en dat er een zorgvuldige procedure is die zwakke en kwetsbare personen tegen zich zelf en anderen te beschermen en te voorkomen dat zij overhaast en onvrijwillig uit het leven stappen”.
r.o. 5.25 CLW-arrest dd. 14 december 2022 ECLI:NL:RBDHA:2022:13394
“Overhaast” valt op.
Ik verwijs naar je blog “De SCEN-psychiater: overdaad kan wel degelijk schaden” van 17 juli.
Trek wellicht zelf je conclusies of je standpunten hier al of niet in strijd komen met het vereiste verbod op een overhaast proces, dat de wetgever juist niet heeft gewild.
Is het voorstelbaar dat er lezers zijn die zich na die blog zorgen maken?
Wat betekent jouw voorstel in je blog voor de zorgvuldigheid van het proces?
Waar zijn dan de naasten?
Worden zij ook meegenomen in het orgaan-donatie verhaal en geeft dit hen ook een gevoel van betekenis na de dood?
Waarom zou je eigenlijk voor die weinige euthanasie-gevallen onder jongeren zo de nadruk leggen op orgaan-donatie? Dat hoeft toch helemaal niet? Zeker niet als het verwart en tot verboden tijdsdruk leidt.
EHRM-rechtskader wordt vaak aangehaald om te tonen dat euthanasie kan in Europa.
De zaak Haas in navolging van de zaak Pretty benadrukt wel de voorwaarde “dat betrokkene in staat is vrijelijk zijn wil te bepalen en daar naar te handelen”:
“Provided he or she is capable of freely reaching a decision on this question and acting in consequence”.
Is dat mogelijk in een groepsproces? Want dat is wat jullie films tonen; er is een bepalend groepsproces onder leiding / regie van jullie als KEA-artsen.
Is er nog ruimte voor eigen bezinning van de zieke patient zoals mogelijk in de Reakiro huizen in Belgie bijvoorbeeld waar patienten die euthanasie overwegen omwille van psychisch lijden terecht kunnen om geheel tot zich zelf en tot rust te komen. Alleen dus.
https://reakiro.be/
Moeten we iets vinden in Nederland van de toenemende afwenteling van de GGz op ambulantisering en mantelzorg; is dit draaglijk voor gezinnen? Kan en moet dat verlicht worden?
Wat maakt dat het echt een vrije beslissing is en dat de door de Raad van State genoemde factoren van eenzaamheid, zich te veel voelen of praktische (financiele) problemen geen rol spelen?
Het advies van de Raad van State op 20 mei 2022 somde factoren op die niet zouden moeten leiden tot een gewisse dood:
“Belangrijke factoren die de doodswens versterken zijn piekeren, financiële zorgen, ziekten, eenzaamheid, afhankelijkheid van anderen en het gevoel hebben anderen tot last te zijn. De doodswens bij deze groep is bovendien veranderlijk en sterk situatie- en contextgebonden. De wens speelt niet continu en weegt niet altijd even zwaar. Ook blijkt uit onderzoek dat de doodswens in sommige gevallen op termijn vermindert of verdwijnt”.
Het Debat zal nog wel vele malen ingewikkelder worden en dan volg ik het zeker niet meer.
Het wordt gelukkig binnen de NVvP door jullie behandeld.
Succes daar mee, Eveline Klopman
[Reactie gewijzigd door Klopman op 08-08-2024 08:03]
M.D. Oosterhoff
Psychiater, Thesinge
Beste Eveline Dat prejudicieel advies heb ik uitgezocht en dat kan alleen onder bepaalde omstandigheden en door bepaalde personen aangevraagd..
In de brief aan het OM staat dat ze de suggestie van jou ondersteunen. Maar waar vind ik die suggestie. ...Snap ik goed dat jij het initiatief al eerste had genomen ?
[Reactie gewijzigd door Oosterhoff, Menno op 08-08-2024 10:41]
E. Klopman
expert toezicht en ervaren mantelzorger in de GGz, Den Haag
Kijk Menno de agressieve toon en tegelijkertijd totale weigering om veel belangrijker mensen dan ik ben, te woord te hebben gestaan in het verleden is het echte gevaar.
Het NVvP beleid op cruciale gebieden van leven en dood zal beter door de NVvP gez...amenlijk moeten worden bepaald en prof. Jim van Os steekt met dat standpunt in overleg met de voorzitter zijn hand uit.
Ik zeg hier toch een keer dat je persoonlijk contact met briefschrijver/ ondersteuners collegae stelselmatig hebt geweigerd. Ook een expert palliatieve zorg als Rob Bruntink verklaart nu dat je meerdere afspraken afzegde en hem niet wilde spreken over palliatieve mogelijkheden voor ernstig lijdende mensen zoals Schelpzorg.
Schelpzorg is een innovatief zorgmodel dat in Vlaanderen ontwikkeld wordt om kwaliteitsvolle zorg te bieden aan patiënten met een ernstige en persisterende psychiatrische aandoening (EPPA). Deze patiënten dreigen immers in de huidige zorgcontext onder- of overbehandeld te worden.
De verenigde ervaringsdeskundigen ernstig psychisch lijden vanuit MIND vingen bij jou bot. Terwijl zij overlevers zijn van een vroegere doodswens en anderen willen helpen. Zij zullen nu met je collegae briefsteuners spreken.
Wij worden door jou of je omgeving lastig gevallen. Die stalking leidt er toe dat de briefsteuners grotendeels nog even gebruik maken van hun anonomiteit die het Openbaar Ministerie terecht borgde.
Ik heb het Openbaar Ministerie wel van de bedreigingen / stalking op de hoogte gesteld die uit jouw hoek lijken te komen.
Steeds meer psychiaters sluiten zich bij de briefsteuners aan dus er komt een moment dat dat niet meer nodig is. Dan durft iedereen zijn nek uit te steken om gezamenlijk verantwoordelijk te zijn binnen de NVvP voor beleid op cruciale gebieden van leven en dood.
Ik kan er dan ook prima nu tussen uit. Dan ben ik maar even de kop van jut geweest. Ik meen genoeg te weten van de schrijnende problemen in de cruciale GGz om in de positie te zijn geweest om dan maar als breekijzer te fungeren in de vanzelfsprekendheid en normalisering (zelfs naar ik meen promotie) van de euthanasie op jongeren. Vandaag meldt de NOS over onderzoek van Nieuwsuur onder GGz instellingen en behandelaars dat een toenemend aantal jongeren met psychische problemen in ernstig sociaal isolement raken waar bij ze op hun kamer blijvend nauwelijks nog contact met anderen hebben.
Ik denk dan toch weer aan de beschrijving die je collega Kit van Mechelen gaf in de Volkskrant op 17 februari 2024:
"Na zo’n lange tijd is er bijna geen ruimte meer om met mensen het gesprek aan te gaan over de vraag of er nog behandeling mogelijk is. Het lijden dat ik zag, was verschrikkelijk. Ik kwam bij mensen die al jaren niet meer uit bed kwamen en niemand meer zagen. Anderen hadden vreselijke angsten. Of ze hadden zo’n ernstige dwangstoornis dat ze vrijwel niets meer konden aanraken. Dat zijn vreselijke taferelen. Onvoorstelbaar, hoelang mensen het soms vol hadden gehouden. En ze kregen vaak ook nog het verwijt dat ze niet genoeg hun best hadden gedaan om beter te worden. Mensen leden soms zo ondraaglijk, dat ik bijna moest huilen of braken als ik er wegging. Verpleegkundigen zeiden: zo laten we onze beesten nog niet doodgaan."
Over de direct daar na door haar “verleende” euthanasie stelt zij: “Ik ben gewoon niet zo bang. Ik worstel en twijfel minder dan de meeste mensen. Ik ben degene die in het water springt en kijkt of ik blijf drijven. Ik vind het fijn dat ik dit voor mensen kan doen”.
Jij zelf stelt hier in je blog over de ongewenste Scen-arts dat het allemaal veel sneller moet omdat er anders organen verloren gaan voor orgaan-donatie.
Vervolgens krijg je hier op Medisch Contact een podium om de martelaar uit te hangen als je collegae en ik en trouwens ook veel patient-ervaringsdeskundigen zich daar grote zorgen om maken. Gelukkig durven die laatsten nu ook hun stem te laten horen.
Ik herhaal; je hebt alle informele goedbedoelde contacten met kritische collega’s stelselmatig geweigerd en dat doe je nog steeds. Niemand die vragen heeft over jouw werkwijze maar vooral over het zorgwekkende media-offensief door KEA en de actieve werving van wanhopige jongeren met de films, kan jou bereiken.
Ik heb de KNMG-beroepscode er nog eens op nagekeken en lees dan mn. regel 5 en regel 9:
'Je stelt je collegiaal open en toetsbaar op en je onthoudt je houdt geheim wat je tijdens je beroepsuitoefening te weten komt over de patiënt'.
De films (die ik heb kunnen bekijken) publiek maken, teneinde daar mee nieuwe clienten te werven bij de Stichting KEA, is onbegrijpelijk.
Het zal mij benieuwen of je je na alle commotie nu wel leerbaar en toetsbaar gedraagt als NVvP-lid. Ze zijn daar eigenlijk best aardig tegen je.
Als dat niet lukt zou ik toch eens kijken naar beroepsregel 6. Dat is vaker gesuggereerd en op je 68e geen schande. We verliezen allemaal competentie boven de 65 ongeveer.
Je vraagt mij naar de bekende weg. Ik heb alles notabene hier al lang naar waarheid verklaard.
Dat heb ik enkel gedaan om redenen van maatschappelijk belang. De bosbrand die jij zelf had aangestoken dreigde de hele jeugd ggz te raken. Zeker nu we vandaag zien hoe de werkelijke toestand onder jongeren is. Daar voor is de dood nooit een oplossing en dient euthanasie beleid veel zorgvuldiger en zonder sales en promotie en media-inzet vorm te worden gegeven. De NVvP is daar voor verantwoordelijk; niet alleen jij. Dat is dan ook weer goed nieuws; je wordt gewoon uitgenodigd.
We moeten zeker met z’n allen (dus ook de Media!) uitkijken dat we euthanasie op jongeren niet gaan normaliseren en zeker niet promoten.
Over dat prejudicieel advies; daar over hebben we het gewoon publiek gehad op LinkedIn weet je nog? Daar kwam de hele huidige discussie tussen jou en mij al voorbij. Je gebruikt dat zelf als platform. Ondertussen probeerden dus vanuit de briefschrijver en – steuners meermaals je te spreken maar dat was je nooit toe bereid. Super jammer dat het zo gelopen is.
Ik heb uitgelegd dat de RTE en IGj niet inhoudelijk hebben getoetst. Natuurlijk is daar wel behoefte aan -zeker als jullie zelf vinden dat meer psychiaters zich moeten bereid verklaren.
Geen tucht tot op heden, geen onafhankelijke toetsing zie "incident Recourt", en niet veel rechtskader. Fernandes de Oliveira die ik vond geeft wel enig houvast. Het Arrest Mortier ook.
Het prejudiciële advies (hoge Raad, EHRM) komt best wel eens voor en zou in dit geval misschien wel aangewezen zijn. Maar dan moet er als eerste stap wel eerst iemand aangifte tegen je doen en dat zou ik nooit doen. Dat begrijp je toch wel. Zo ben ik niet.
Maar ik weet zeker dat jij toen schreef op Linkedin dat je die route van rechtsgang in principe een goed idee vond het toen zelf al had opgezocht.
Nou zo hebben we alles wel gehad denk ik.
Je krijgt zelf wel een zaaltje geregeld waar je met beroepsgenoten kritisch naar je eigen film-opnamen van de beslissende gesprekken kunt kijken en volgens mij ken je ook wel een jurist om mee te kijken.
Ik wens je het beste.
Gegroet
Eveline
[Reactie gewijzigd door Klopman op 08-08-2024 15:04]
M.D. Oosterhoff
Psychiater, Thesinge
Je standpunt is me inmiddels helder. Ik zou graag de suggestie ontvangen van jiu namens de stichting Het is gezien die de briefschrijvers en 13 anderen hebben gesteund. Want kennelijk is dat heel belangrijk geweest
E. Klopman
expert toezicht en ervaren mantelzorger in de GGz, Den Haag
Waarom zou ik dat doen Menno? Ik ben helemaal nergens toe verplicht. Het Openbaar Ministerie zal je de brief ook niet geven omdat het mijn privacy te ingrijpend zou schenden.
Als ik er in slaag om prof. Otte of de Minister nu Staatssecretaris van Rec...htsbescherming (of vroeger: Sinterklaas) te bereiken; dan blijft dat uiteraard tussen ons. Kennelijk was er voldoende aanleiding voor prof. Otte om zich te orienteren op deze euthanasie-problematiek bij de genoemde hoogleraren Denys en Van Os, die op persoonlijke titel werden uitgenodigd.
Iedereen die bij dat gesprek aanwezig was heeft al naar je verklaard dat over mijn suggestie niet gesproken is en ook niet over wat voor casus dan ook.
Je vraag is dus overbodig.
Ik schreef mijn brief aan prof. Otte op 26 april jl. nadat ik dit interview gelezen had:
https://www.rd.nl/artikel/1061200-om-baas-otte-heftigheid-en-felheid-rond-euthanasiedebat-zijn-me-een-gruwel
"OM-baas Otte: Heftigheid en felheid rond euthanasiedebat zijn me een gruwel"
(citaat:)
Otte zegt zich verwant te voelen met het gedachtegoed van de Belgische rooms-katholieke emeritus hoogleraar wijsbegeerte Herman De Dijn. „Elk mens heeft waardigheid tot zijn laatste snik, of je nu gelooft of niet. Als wordt gezegd dat het onwaardig is als bijvoorbeeld een oudere zijn urine laat lopen, dan vind ik dat niet respectvol tegenover zo’n persoon. Ik ga niet uit van een perfect mensbeeld. Ondanks alle mogelijke fysieke of mentale tegenslag zijn we nog steeds allemaal gelijk en gelijkwaardig.”
Veel mensen lijden aan het leven en dat is voor velen een diep verdriet, stelt Otte. „Ik zou zeggen: Probeer met hulp van bijvoorbeeld familieleden en buren en overheid over je verdriet te groeien en dat een plek te geven. Maar doe niet te snel een beroep op de medische stand om jou te helpen sterven. Het recht ontwikkelt zich niet in goede richting als dat verdriet de grondslag wordt om een ander te vragen jou gelegitimeerd te doden.
Otte, die euthanasievraagstukken in zijn portefeuille heeft, stelt zich zorgen te maken over het euthanasiedebat. „De heftigheid en felheid in het debat rond dit levensbeschouwelijke thema zijn me een gruwel. Een partij als D66, voorstander van een zo ruim mogelijke euthanasiepraktijk, vindt zelfbeschikking en zelfontplooiing het hoogste goed. Dat mag, ik veroordeel D66 niet. Maar zelf sta ik juist vanuit het recht op een ander standpunt. Intussen vindt D66 degenen die moeite hebben met euthanasie voor mensen die lijden aan het leven, al snel inhumaan. Een partij als SP stelt weer dat de overheid ouderen laat verkommeren en dat de vraag om levensbeëindiging een aanklacht is tegen de overheid. Laten we elkaars standpunten meer respecteren. Zo lang groepen zo tegenover elkaar staan, moet je voorzichtig zijn met wetgeving op dit terrein. Ik bepleit traagheid, terughoudendheid en gematigdheid. Schielijke wetgeving, terwijl het debat nog zo fel is, past niet bij mij. Een wet moet lang mee kunnen gaan, recht moet voorzienbaar zijn.”
Uit respect voor dit standpunt van prof. Otte, en uit waardering dat hij als vz. College P-G's van het OM zo'n maatschappelijke antenne wil hebben dat hij je beroepsgenoten hoogleraren (niet over jou) wilde spreken, zwijg ik nu.
Als je het interview niet kunt lezen door een betaalmuur zal ik het hier downloaden.
[Reactie gewijzigd door Klopman op 08-08-2024 16:32]
M.D. Oosterhoff
Psychiater, Thesinge
Uit de verklaring van het OM:
In de brief werd één specifieke zaak als voorbeeld genoemd: de levensbeëindiging van een 17 jarige vrouw. Ook werd de psychiater genoemd die bij deze euthanasie was betrokken. Onder meer werd aan het College gevraagd ...of het mogelijk was om een verkennend strafrechtelijk onderzoek te verrichten naar aanleiding van die levensbeëindiging.
E. Klopman
expert toezicht en ervaren mantelzorger in de GGz, Den haag
In mijn schrijven waar van ik alle recht heb die vanwege privacy-gevoelige content niet te delen (waarom zou ik dat doen; je hebt wat je nodig had stelde je), wordt gerefereerd aan meerdere films en cases uit jullie KEA-arsenaal als mogelijk onderzoe...ksobject. Je nam het immers gewoon allemaal zelf op ik neem aan als bewijs-materiaal? Als je alles verantwoord gedaan hebt is er toch niets aan de hand?
Ik heb meerdere films genoemd waar onder ook van "Romy" die ook in de Linda stond en een jonge vrouw waar ik de naam van kwijt ben, waar Kit van Mechelen binnen zeilde en aan de keukentafel met de hele familie waar onder de patient sprak ("u vindt toch ook wel dat X echt alles gedaan heeft. Ja he, nou dat vinden we dan allemaal"). Hoe kan iemand aan tafel daar "nee" tegen zeggen? "Nee dat vind ik niet ik wil graag dat X nog naar een fijne kliniek in ... gaat". Er wordt door jullie echt stevige regie gevoerd lijkt het.
Ik vroeg het Openbaar Ministerie hier naar te kijken en schreef met verwijzingen:
"op zijn website (Stichting KEA) etaleert hij de andere gevallen en laat de ouders films opnemen".
Dat ging dus om alle films op je website en alle "cases" van KEA.
Omdat de schrijver van de brief die je hebt en ik heel erg geschokt waren over de film van die patient (in de tuin), die alsmaar pijnlijk in de media komt, is per ongeluk deze "casus" (rotwoord) alleen genoemd in de brief die je hebt, waar voor al op alle gepaste manieren reparatie door middel van professionele zorg bij de ouders is verricht. Ik ben daar toe niet in de positie maar natuurlijk is dit, en met name ook jouw onnodige wijze van communicatie hier over, best triest.
Het openbaar Ministerie heeft niet over de cases gesproken (over geen enkele) op het niveau van College P-G's waar het jou bekende gesprek plaats vond en denkt terecht dat de NVvP eerst maar eens even zelf aan de bak moet. Dat prof. M. Otte dat meestal zo doet kun je lezen in zijn net verschenen boek "De Troost van Gebrekkig Strafrecht".
Na jouw zelf aangestoken bosbrand zie ik geen reden om me bij jou te verexcuseren; je hebt wekenlang juist ook hier in Medisch Contact onwaar en zelfs opruiend verklaard en nu moeten we ook nog je brandstapel-blog lezen. Give me a break.
[Reactie gewijzigd door Klopman op 08-08-2024 15:29]
W.P.A. van Rooij
psychiater
Beste lezer,
Graag wil ik delen dat ik als psychiater een bezorgde brief schreef aan het Openbaar Ministerie (OM) over euthanasie bij psychisch lijden. Deze brief werd ondersteund door dertien dokters, die uiting wilden geven aan hun zorgen over d...e manier waarop we in ons land omgaan met euthanasie bij psychisch lijden en met name het feit dat er onduidelijk rechtskader lijkt te zijn om de kwetsbaarste GGZ-patiënten te beschermen.
Ik maakte me al langer zorgen over het functioneren van de GGZ in Nederland, waarin ik steeds vaker zie dat mensen niet of niet op tijd passende zorg krijgen. Ook bij mensen met wie ik een euthanasiewens besprak was regelmatig sprake van tekort geschoten of te laat ingezette behandeling die (mede) had geleid tot het ontstaan van de wens te sterven.
Over de vertrouwelijke brief die ik in verband hiermee schreef aan het OM is helaas ophef ontstaan toen deze, zonder context of duiding, in de media terecht kwam met als boodschap dat een groep psychiaters strafvervolging zou hebben geëist bij het OM voor de psychiater en de ouders van een jonge patiënte die overleed aan euthanasie.
Hoewel er door ons aan het OM nooit om strafvervolging is gevraagd (RTE had de euthanasie immers als zorgvuldig beoordeeld), het gesprek met het OM niet over strafvervolging ging, en zelfs het verhaal van de jonge patiënte niet eens is besproken bij het OM, heeft een onvoldoende duidelijke formulering aan het einde van de vertrouwelijke brief aan het OM helaas wel deze suggestie gewekt en had beter achterwege kunnen blijven.
Door de formulering ontstonden immers begrijpelijkerwijs veel boze, verontwaardigde reacties. Dat ook de familie van de jonge patiënte hierdoor verdriet is gedaan is vreselijk en uiteraard nooit mijn bedoeling geweest, noch van de dertien dokters die mijn initiatief ondersteunden om over het rechtskader bij euthanasie in gesprek te gaan met het OM.
Omdat er veel gespeculeerd werd over de schrijver van de brief en over mogelijke redenen dat diens identiteit en die van de ondersteunende artsen niet geopenbaard werd, heb ik besloten mezelf kenbaar te maken, als verantwoordelijke voor het schrijven van de brief aan het OM. Ik had dat al eerder gedaan bij de psychiater die mijn brief had opgevraagd bij het OM en deze in de media bracht.
Ik heb hierbij ook hem verzekerd dat van strafvervolging van hem door het OM nooit sprake is geweest en dat het me spijt als door het bewuste fragment die indruk bij hem is ontstaan.
Ik hoop dat op deze manier de onrust in de media wat zal afnemen en dat de discussie weer op een opbouwende manier en in gezamenlijkheid kan gaan over het belangrijke onderwerp euthanasie bij psychiatrisch lijden en de mensen die het betreft.
Ik denk dat iedereen die zich in deze discussie mengde dat gemeenschappelijke doel kan onderschrijven.
Met vriendelijke groet,
Wilbert van Rooij
M.D. Oosterhoff
Psychiater, Thesinge
In de bewuste brief ondersteunen jullie de suggestie van mevr. Klopman. Die vindt nog steeds dat er een onderzoek moet plaatsvinden. Dat zegt ze hieronder letterlijk. Ik snap werkelijk niet hoe jullie dat kunnen blijven ontkennen.
M.D. Oosterhoff
Psychiater, Thesinge
Mooi, dat je je nu dan toch kenbaar maakt. Dat je blijft ontkennen dat je de suggestie ondersteunde voor een verkennend strafrechtelijk onderzoek in hoeverre de ouders in samenwerking met mij en Kit Vanmechelen hun dochter hebben beïnvloed in haar ke...uze voor euthanasie 9zom staat het in de brief) vind ik onverteerbaar. Ook in de rest van de brief staan allerlei aantijgingen en wordt juridisch onderzoek gesuggereerd. Prima dat je zorgen hebt, prima om zorgen te melden aan het OM, maar niet over de rug van ouders.
A.F. Algra
Commentator zorg en sociale zekerheid, oud bedrijfsarts, Rotterdam
Een eerste, maar ook noodzakelijke stap naar een - naar ik mag hopen - een meer open en vruchtbaarder debat en uitwisseling van inzichten . Dank voor de helderheid !
A.F. Algra
Commentator zorg en sociale zekerheid, oud bedrijfsarts, Rotterdam
...maar ik ben bang dat er meer voor nodige is dan het idee/aanname van 'uithuilen en weer verder' - of 'zand erover'. Want daarvoor is er teveel gebeurd.
Ik doe nogmaals de dringende suggestie serieus na te denken over een vorm van mediation. Wa...nt de collegiale verhoudingen zijn naar mijn inschatting behoorlijk/ ernstig * verstoord.
Dit gaat niet zomaar weg, niet vanzelf
( * doorhalen wat niet van toepassing is)
E. Klopman
expert toezicht en ervaren mantelzorger in de GGz, Den Haag
ik ga liever niet met u in conclaaf en zo aardig ben ik ook niet geweest jegens de kwaliteit van uw speur-acties. Ik doe dat in maatschappelijk belang maar sta hier niet graag op uw medisch platform.
Evenwel een overdenking; het is nu in belang van d...e jonge patienten waar het over gaat dat de NVvP de gelederen sluit EN alle stemmen van haar leden hoort. Het Debat eerst zelf voert en dan naar buiten treedt.
Het beleid op cruciale gebieden van leven en dood moet beter worden bepaald gezamenlijk binnen de NVvP en niet door 1 individu;
zo stelt prof. Jim van Os vandaag, na uiteraard overleg met NVvP- voorzitter Niels Mulder, in het openbaar.
Er zijn nu grotere belangen dan mogelijk gekrenkte ego's.
De focus is nodig op beleid, niet op geklaag van professionals die voor zo veel (jonge) patienten en hun levens verantwoordelijk zijn.
Iedereen is verplicht zich toetsbaar op te stellen en te leren van elkaar in openheid. Niet daar voor weg te lopen.
If you can't stand the heat, get out of the kitchen.
[Reactie gewijzigd door Klopman op 08-08-2024 15:45]
E. Klopman
expert toezicht en ervaren mantelzorger in de GGz, Den Haag
(2)
Er is door mij voorgesteld dat er verkennend onderzoek plaats zou vinden van de films die Menno zelf heeft opgenomen van zijn beslissende gesprekken leidend tot de niet natuurlijke dood van meerdere jongeren.
Dat heb ik gedaan en was een alinea... in een vertrouwelijke en persoonlijke brief van 9 kantjes en een verwijzing de uiteraard ook vertrouwelijke en persoonlijke bezorgde brief uit medisch oogpunt van 5 kantjes. Nog immer vind ik dat de door Menno zelf opgenomen films bestudeerd moeten worden op de criteria die de Hoge Raad gelegd heeft oa. in het koffie-arrest en op de criteria die gelegd zijn over ongewenste en verboden invloed van niet-artsen op de beslissing in het CLW-arrest.
Een complicatie in de hele discussie is dat Johan Legemaate en Klaas Roozemond redeneren vanuit zelfbeschikking welk recht zij ook op gehandicapte afhankelijke mensen full swing toepassen. Ik schreef daar over een reactie (beschikbaar) op de Opinie van Roozemond en vroeg hen, en ook Emke Plomp, om een Opinie te ontwikkelen op het recht van gehandicapte mensen bij (eenzame) wanhoop en een stervenswens op social protection, als tegenkracht van zelfbeschikking. Niet om iemand iets te verbieden maar omdat het recht op bescherming van het Leven een heel hard recht is en social protection ook. Wij zien immers aan de deels mislukte ambulantisering dat zelfbeschikking voor veel gehandicapten niet het grootste goed kan zijn. Bescherming en zorg wel. Nu de Staat verantwoordelijk is voor de Zorg (EHRM-Arrest Fernandes de Oliveira en ECLI:NL:PHR:2020:9 )
en er veel te weinig beschermd wonen bestaat en gezinnen als mantelzorger veel te zwaar overbelast worden, moet er veel meer gewicht worden toegekend aan het gehandicaptenrecht van social protection bij zwaar psychisch lijden waar vereenzaming en maatschappelijke verstoting bij komt kijken.
Mijn grootste zorg is de maatschappelijke ontwikkeling die ook Damiaan Denys beeldend heeft beschreven en waar vereenzaming in rap tempo dodelijk voort schrijdt. Zeker ook van psychiatrisch patienten. Waarom verwijzen wij naar euthanasie terwijl andere landen (Denemarken) vereenzaamde ouderen steun bieden?
De alarmerend psychiaters is groot onrecht gedaan. Zij hebben zelf nooit gesproken over een zgn. Brandbrief; die kwalificatie heeft Medisch Contact er aan gegeven nadat zij de brief kreeg van Oosterhoff zelf, die ook het verhaal de wereld in hielp dat gevraagd zou zijn om zijn vervolging. Dit in gang gezette martelaarschap - onderbouwd door zijn actuele heksen-column - getuigt enkel van zijn eigen affectieve behoeften aan aandacht en ongepaste vraag om medelijden.
Het Persbericht door het Openbaar Ministerie is helaas onjuist opgesteld. Wellicht is in vakantietijd de public relations afdeling wat eigenzinnig. Geschrokken zal men zijn van de onjuiste kop in Trouw. Dat is echter geen reden om iets te beschrijven alsof er om vervolging gevraagd zou zijn. Dat is er pertinent niet. Er is gevraagd om films te bekijken en dat vraag ik OM-stafmedewerker Saskia Bolte nog steeds om te doen. Van mijn part samen bekijkt ze de film-opnamen samen met Oosterhoff en Recourt. Wat gebeurt daar nou eigenlijk in die film? Moet er niet meer bescherming en zorg (op tijd) komen juist voor jongeren bij diep lijden en eenzaamheid? De RTE kijken nooit inhoudelijk wat er gebeurd is dus daar is geen enkele controle op. Oosterhoff en Van Mechelen schakelen elkaar continu in. RTE kijkt enkel naar het proces qua stapjes maar niet naar de inhoud. De protocollen wil Oosterhoff niet respecteren stelt hij hier in zijn blog tegen de Scen-arts op 17 juli jl.. De RTE blijkt niet onafhankelijk en wil meer euthanasie. Wie let er dan eigenlijk nog op?
Nu ik drie keer gevraagd heb om rectificatie door Saskia Bolte bij het Openbaar Ministerie zeg ik dat de uitnodiging aan de psychiaters door haar alsvolgt luidde:
“Op verzoek van onze voorzitter, de heer Otte neem ik contact met u op over uw brief van 29 april jl. waarin u samen met een aantal collega’s uw zorgen uit over de oprekkende grenzen van euthanasie. Graag zou de heer Otte een kleine delegatie van collega artsen die u noemt (bijvoorbeeld 3 personen onder wie u) bij ons in Den Haag uitnodigen voor een gesprek. Dat is eenvoudiger dan schriftelijk te reageren op uw brief en doet ook meer recht aan de door u geformuleerde zorgpunten.
Graag verneem ik of u hiervoor iets zou voelen en of we hierover ook nog kort kunnen bellen?”
Nooit is er gesproken over ‘vervolging’. Dit is een pertinente onjuiste weergave. De psychiaters zijn hier door in grote verlegenheid gebracht en de gevolgen die zich op social media afspelen zijn de reden dat de anderen psychiaters zich niet openbaren. Het meest spijt mij daar van de insane discussie onder leken op social media, de martelaarschap invloed van Menno daar op die hij zelf construeerde, en het feit dat er weer psychiaters zijn die om hun ego te voeden met veel te privacy schendende patient-verhalen naar buiten komen.
Dat de voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie dit steunt is meer dan bedenkelijk. Mulder lijkt partijdig te zijn en bang. Het is notabene Mulder zelf die de signalen van de briefschrijvers nooit heeft willen beantwoorden. Euthanasie moet doorgaan, ook op diep zieke vereenzaamde kinderen, en snel een beetje! De grote kans die er nu ligt voor Mulder om alle stemmen in zijn NVVP te horen benut hij niet. Ik suggereer ook Niels Mulder om de hele concrete filmopnamen als arts te bekijken en zich af te vragen of hij hier nog langer steun aan wil bieden. Kit van Mechelen nam notabene een complete jongere-euthanasie op achter een gordijntje. Dit is op zijn minst “weird”.
Prof. Frissen beschreef al de spanning tussen burger en staat inzake euthanasie in zijn boek Staat en Taboe uit 2018:
“In Nederland is met de euthanasiewetgeving een deel van het monopolie overgedragen aan de dokter. In het huidige debat over het voltooide leven willen velen deze macht nog verder verleggen, namelijk naar de zelf beschikkende burger, die daarbij professionele hulp mag eisen. Maar als de staat de plicht heeft om alle burgers te beschermen zodat zij hun leven zo autonoom mogelijk kunnen leven, betekent dit ook dat de staat grenzen moet stellen. In het licht van het geweldsmonopolie heeft het debat over het voltooide leven om deze redenen niet alleen een ethische, maar ook een politieke dimensie: hoe autonoom mag de burger over zijn of haar eigen leven beschikken? Of: wie mag doden?”
Deze eclectische discussie zou op hoog niveau (en niet op social media) moeten plaats vinden en het taboe kan ook verdedigd worden juist uit esthetiek of respect voor de ziel van een mens of waar je ook aan wilt denken. Wat nu gebeurt in de media is smakeloos en grensoverschrijdend.
E.M. Klopman, bezorgd burger en ervaren mantelzorger in de GGz
M.D. Oosterhoff
Psychiater, Thesinge
Citaat: Nog immer vind ik dat de door Menno zelf opgenomen films bestudeerd moeten worden op de criteria die de Hoge Raad gelegd heeft oa. in het koffie-arrest en op de criteria die gelegd zijn over ongewenste en verboden invloed van niet-artsen op d...e beslissing in het CLW-arrest. Wij zien immers aan de deels mislukte ambulantisering dat zelfbeschikking voor veel gehandicapten niet het grootste goed kan zijn. Bescherming en zorg wel. Nu de Staat verantwoordelijk is voor de Zorg (EHRM-Arrest Fernandes de Oliveira en ECLI:NL:PHR:2020:9 )
Als je hier niks van begrijpt. Dat ligt niet aan jou.
Nog een citaat:
E. Klopman
expert toezicht en ervaren mantelzorger in de GGz, Den Haag
Geeft niet Menno; dan pak je alleen de eerste zin.
Zou het een idee zijn om met gewaardeerde NVvP-collega's je eigen film-opnamen van de beslissende (kring)gesprekken nog eens rustig te bestuderen?
A.F. Algra
Commentator zorg en sociale zekerheid, Rotterdam
Geachte E M Klopman. Een eerste voorzichtige reactie van mijn kant. Allereerst dank voor uw uitgebreide toelichting. U geeft een verdiepend inkijkje naar deels achtergrond bij en motivatie van de brief, als uw visie en kijk op de loop der dingen.
...
Ik begrijp dat U deel uit maakt van de schrijversgroep, dan wel een van (?) initiatiefnemer(s) bent ? Is dat een goede interpretatie ? In ieder geval lijkt U deel uit te maken van de inner circles. Gezien de diepgaande kennis die U blijkbaar hebt.
Niet alles wat U schrijft kan ik even goed volgen, niet vreemd want ik ben slechts buitenstaander in dit gevecht van insiders, want zo beleef ik dat.
Ik heb als krantenlezer en oud medicus - in de vorm van een blog - proberen te achterhalen wat er precies aan de hand was.
Vertrekpunt voor mij was het curieuze NRC interview van Damiaan Denys van 19 juli, die melding maakte van het bestaan van de brandbrief én het beraad daarvoor met het OM. Ik kon dat niet goed volgen. Na lang zoeken werd - steeds achter uitkijkend en terugredenerend - steeds helderder wat er zich achter de schermen allemaal afspeelde. Zoals ik ook in mijn blog al schreef -heb ik geenszins de pretentie een compleet beeld te hebben.
Maar wilde wel - middels deze blog - mijn reconstructie voor leggen aan de geinteresseerde MC lezers, die daar hun voordeel mee zouden kunnen doen, als basis voor eigen mening vorming.
Ik vind het uiterst betreurenswaardig dat zo'n delicate kwestie, waarbij ik heel ver mee kan gaan met de zorgen daarover - in zo'n messy en modderig gebeuren is ontaard.
Dit is mijns inziens deels veroorzaakt doordat het bestaan van de brandbrief wel bekend is gemaakt, maar de brief zelf niet publiekelijk is gedeeld. Het waarom daarvan is voor mij nog steeds een vraagteken.
Ik ben erg blij dat Medisch Contact hem nu wel publiekelijk heeft gemaakt. Dat hadden de briefschrijvers zelf meteen vanaf het begin moeten doen, dan was deze heisa wellicht te voorkomen geweest
E. Klopman
expert toezicht en ervaren mantelzorger in de GGz, Den Haag
(1)
Hierbij spreek ik mij uit als bezorgd burger (en degeen die hier over ook aan Pres. OM Otte schreef) over de wijze waar op Medisch Contact aan Menno Oosterhoff continu het podium geeft om zich te uiten op onwaarachtige en gevaarlijke wijze. Ik v...erwijs daar bij naar de blog 17 juli 2024 over vermeende “overdaad” van de Scen-arts waar in Menno Oosterhoff bepleit dat hij de protocollen niet zou hoeven respecteren bij de euthanasie op jongeren / minderjarigen vanwege de druk die hij uitoefent op orgaandonatie. De koppeling met orgaandonatie is sowieso meer dan dubieus en onwenselijk en het tempo waar in Menno Oosterhoff wil euthanaseren ook. Uit de reactie bij die blog door KNMG en Openbaar Ministerie blijkt ook zorg over de standpunten (en praktijk) van Oosterhoff. Saskia Bolte van het Openbaar Ministerie wijst hem daar terecht maar vooralsnog grijpt het Openbaar Ministerie niet in. Dat heb ik wel in zekere zin gevraagd. Als bezorgd burger heb ik gevraagd om de films die Oosterhoff opnam en zelf op zijn KEA-website plaatste van zijn beslissende gesprekken met de geeuthanaseerde minderjarigen of jongeren en hun ouders, te bestuderen op de criteria van bijv het koffie-arrest. Hier is door de Hoge Raad bepaald dat totale regie voeren over de beslissing en uitvoering door een arts niet mag.
Met Menno zelf heb ik deze mogelijkheid notabene besproken ‘in the open’ op Linkedin – en hij vond dat een goed idee! - van een prejudicieel advies door de Hoge Raad om Rechtskader te scheppen inzake de euthanasie op minderjarige psychiatrisch patienten met ernstige problemen van eenzaamheid en zich tot last voelen of weten van de naasten. De Raad van State heeft op 9 december 2020 formeel advies uitgebracht om het lijden door dergelijke omstandigheden nooit tot euthanasie te laten leiden maar anderszins op te lossen. Ook in Canada staat euthanasie op psychiatrisch patienten tot 2027 on hold nu psychiaters onvoldoende mee willen werken nadat advocaten de link hadden gelegd met gebrek aan toegang tot sociale voorzieningen. EHRM 28 maart 2017, Fernandes de Oliveira t. Portugal, nr. 78103/14 heeft bepaald dat een staat eerst Zorg en Recht op orde moet hebben om niet mogelijk schuldig/aansprakelijk te zijn bij een niet natuurlijke dood. Het Arrest Mortier heeft een euthanasieproces postuum niet goedgekeurd nadat bleek dat de Belgische RTE niet onafhankelijk was.
Is onze RTE wel onafhankelijk? Ik meen van niet. Immers Jeroen Recourt heeft zich op het laatste NVvP-jaarcongres expliciet naast Oosterhoff en Van Mechelen geschaard op een podium om daar de toepassing van meer euthanasie op jongeren en minderjarigen te bepleiten, en de daar aanwezige psychiaters onder druk te zetten om zich hier voor beschikbaar te stellen. Hij zegde hen daar bij toe dat ze van het strafrecht niets te vrezen hadden omdat hij met zijn RTE alles bepaalt. Van deze voordracht en die van Van Mechelen bestaan bandopnamen.
Met deze bandopnamen heb ik mij tot prof. M. Otte (ja Menno: die is edelgrootachtbaar en het is best onbeschoft om dat te bespotten) gewend en met de vraag of het Openbaar Ministerie de filmopnamen door Menno zelf van de geeuthanaseerde patienten (meervoud) kon bestuderen op criteria van wilsbekwame en volledig vrije besluitvorming waar de Hoge Raad zich eerder over heeft uitgelaten. Ik denk dat het goed is dat hier bij doodzieke minderjarige psychiatrisch patienten over wordt nagedacht. Immers zij voelen door hun ziekte druk van binnen, door de last die zij in mantelzorgende gezinnen kunnen vormen wellicht druk van buiten, en alle vals romantische waarden van het verspreiden van het woord na hun dood of van orgaandonatie helpen ook al niet om nog vrij te kunnen nadenken over de waarde van het eigen leven. Voor zo ver ik de ouders van die ene patient daar mee volstrekt onbedoeld gekwetst heb bied ik daar voor hierbij mijn excuses aan. Uiteraard is dat al lang op gepaste wijze professioneel opgevangen. Wel wil ik bij alle criticasters beklemtonen dat het Menno Oosterhoff zelf was die de door hem opgevraagde brief bij het Openbaar Ministerie verspreid heeft oa. naar Trouw en dat hij met Jeroen den Blijker toch wel voor een hele foute en opruiende wending heeft gekozen. Trouw geeft dit niet toe maar emmert verder in mitsen en maren. Er is echter NOOIT om vervolging gevraagd. Dat moet het Openbaar Ministerie nog steeds recht zetten. Ook niet door mij. Wel om vooronderzoek van de door hem zelf opgenomen en uitgezonden films met de wijze van gespreksvoering met de ge-euthanaseerde patienten die Oosterhoff en Van Mechelen zelf notabene continu publiek hebben gemaakt op de website van de Stichting KEA. Alleen al dat feit van ingrijpende schending van privacy van de overledenen voor werving van nieuwe aanmelders zou een tuchtklacht moeten opleveren. Het meesleuren van de ouders in zeer beinvloedbare rouw-toestand naar tv programma’s en het daar bij openbaren van een zeer persoonlijke medische geschiedenis is ook tegen de beroepsregels. Kan dit sowieso gestopt worden mevrouw Eckenhausen bij IGj? IGj doet namelijk ook niets net als RTE het eigenlijk alleen maar stimuleert.
Het toezicht faalt aan alle kanten. Dat zeg ik als expert toezicht en zo is mijn tocht ook begonnen. Ik ben verbijsterd door de voordracht van Recourt waar bij hij de psychiaters onder druk zet op hun Jaarcongres. Dit is direct strijdig met een onafhankelijke toezichthoudende rol van RTE waar aan Recourt wat mij betreft niet langer leiding zou moeten kunnen geven.
Menno Oosterhoff vroeg dus zelf de brief bij het Openbaar Ministerie op en de psychiaters werden bewogen door Saskia Bolte om deze te geven. Eerder bij binnenkomst had Saskia Bolte al voorgesteld om deze direct aan Jeroen Recourt te geven. Dat hebben wij niet toegestaan; dat is gegeven bovenstaande ook een heel raar idee. De brief werd onder druk van WOB-ben (mevrouw Bolte vond het niet verstandig om het daar op aan te laten komen) aan Oosterhoff geanonimiseerd gegeven. Achteraf denk ik dat de psychiaters ook dat niet hadden moeten toestaan. Iedereen moet in vertrouwen een brief aan prof. Otte kunnen richten. Al vraag je onderzoek naar het mogelijk ordeverstorend gedrag van de Koning en Koningin die “van links naar rechts dansten” in het openbaar nl. bij de Olympische Spelen; je kunt aan het Openbaar Ministerie elk onderzoek wel vragen. Dat wil zeker niet zeggen dat ze dat gaan doen, en dat was ook helemaal niet de essentie van mijn brief; ik vroeg om rechtskader. Ik heb hier over niets in het openbaar ge-uit; het is Menno zelf die dit verhaal de wereld in gebracht heeft moedwillig. Het is ook Menno zelf die zich op Linkedin in favour uitte van een prejudicieel advies van de Hoge Raad en dat gebeurt alleen als beide partijen dat willen bij de rechter. Zelfs dat vond Menno notabene een prima idee zo schreef hij op.
Het was dus Menno zelf die de brief al weken had en alle psychiaters op stang heeft gejaagd alsof er gevraagd zou zijn om strafrechtelijke vervolging. Dat is er niet.
M.D. Oosterhoff
Psychiater, Thesinge
een prejudiceel advies aanvragen kan niet.
Op de rest wil ik nu even niet reageren
P.J.E. van Rijn
huisarts n.p., RHEDEN
Er mag intussen dan wel aangetoond zijn dat de euthanasie ,verricht ten behoeve van een 17-jarig meisje, aan de wettelijke voorwaarden hiervoor voldoet ,maar daarmee is de discussie die woedt tussen juristen, die weten waar de wettelijke grenzen ligg...en, en artsen ,die weten wat moreel-ethisch al of niet is toegestaan, niet afgesloten .Dat komt door de eeuwigdurende machtsstrijd tussen artsen en juristen die sinds de euthanasiewet in het voordeel van de juristen beslecht leek. Immers, de handtekening van de arts, die daarvoor almachtig was, is vervangen door die van een jurist. Waarmee de natuurlijke dood werd opgeofferd voor een onnatuurlijke. Een verregaande juridisering van de medische praktijk. Gelukkig blijken echter dokters nog in staat om, ook bij een juridisch goedgekeurde euthanasie, het oprekken van grenzen op moreel-ethische gronden af te wijzen . Peter van Rijn
M.D. Oosterhoff
Psychiater, Thesinge
Wat een onzin, dat de jurist gewonnen zou hebben. Juristen maken geen wetten. Ze controleren ze. Ooit van Trias politica gehoord? Bij het verlenen van euthanasie is nier een jurist betrokken
R.H.J.M. Harbers
psychiater, Nijmegen
Ik heb de brandbrief kunnen lezen. Toch echt opvallend dat de briefschrijver en 12 van de ondersteunende collegae anoniem wensen te blijven met uitzondering van Jim van Os.
Ik roep de briefschrijver en de 12 andere collegae op achter de balkjes vand...aan te komen anders kan ik maar tot 1 conclusie komen: laffe hap met een onwaardige brief aan het verkeerde adres.
J.M. Keppel Hesselink
pijnarts np, Bosch en Duin
Edelgrootachtbare heer voor een prof.dr.mr? Dat alleen al is volgens mij bizar. Het moet gezien de titulatuur 'weledelhoogeleerde heer' zijn toch, of worden we allemaal ineens gewoon een edelgrootachtbare heer omdat we hoog zitten? Alleen de vorm van... de aanhef lijkt te suggereren dat het een misplaatste grap is... En hebben we als arts niet wat beters te doen dan roeren in dit soort wateren op deze fishy wijze?
T.J. Berkhout
Psychiatrie, Utrecht
Een snelle zoektocht leert mij dat edelgrootachtbare heer de correcte aanspreektitel is voor een lid van het college van procureurs-generaal (https://taaladvies.net/titels-en-titulatuur-in-nederland-algemeen/)
M.D. Oosterhoff
Edelgrootachtbaar heer , Thesinge
Ik wil voortaan ook graag aangesproken als edelzeergrootachtbare jonkerheer van de kousenband.
A.F. Algra
Commentator zorg en sociale zekerheid, Rotterdam
Beste Menno - even snelle eerste reactie. Voor jouw was die niet geheim, want blijkbaar met toestemming van de briefschrijver (s?) naar jou persoonlijk toegespeeld door OM, begrijp ik nu.
Dat is interessant te vernemen. Daar moet ik even op kauw...en. Vraagje die me nu ter plekke op popt: Waarom hebben de briefschrijvers niet van het begin af aan besloten open kaart te spelen, door de brief meteen publiekelijk te delen ? Dat had wellicht een hoop narigheid kunnen voorkomen
Voor de rest van Nederland was de brandbrief namelijk tot op heden niet publiekelijk beschikbaar. En dat maakt een slok op een borrel uit. Want deze brief speelt een cruciale rol in het lopende debat. Het was bijvoorbeeld de basis voor de kop van Trouw (26 juli), die het begin vormde van de publieke ophef en de gestelde Tweede Kamervragen (26 juli)
Ik ben blij dat Medisch Contact de brief nu via link beschikbaar maakt voor publieke kennisname en lezing. Dan kan iedereen uit eerste hand zijn/haar eigen mening vormen.
Met dank aan Medisch Contact !
M.D. Oosterhoff
Psychiater, Thesinge
Beste Dolf
Er is geen sprake van dat de brief gelekt is. Toen Damiaan Denys het erover had in zijn interview heb ik het OM erom gevraagd en die heeft mij hem met toestemming van de opsteller gemaild met weggelakte namen behalve Jim van Os want die v...ond het goed dat zijn naam bleef staan. De brief was verder niet geheim, Er schijnt nog een versie van de brief te circuleren waar de naam van de stichting, die al eerste een suggestie gedaan zou hebben niet ie weggelakt, maar die heb ik niet.
Wat de andere vragen betreft: Het gaat meestal niet zo diep. Foute inschattingen zich laten leiden door emoties, je handtekening zetten zonder de breif goed gelzen te hebben, consequenties niet hebben voorzien.