Huisarts Bart Maats raakte vorig jaar betrokken bij een tuchtzaak. Het hele proces was voor hem zeer demotiverend en stressvol. Met name de vijandige houding van de collega’s in het regionaal tuchtcollege en de ongelijkwaardigheid tussen klager en beklaagde heeft hij als kwetsend ervaren.
‘Dit is een tuchtzaak waar medisch-inhoudelijk adequaat is gehandeld, maar het blijkbaar in de communicatie is misgegaan’, zegt huisarts Qvinny Leemans. Een voorheen vitale 92-jarige man ontwikkelt in de loop van 2021 een interstitieel longbeeld. De longarts vervolgt hem op de poli en spreekt, na een opname wegens een dubbelzijdige pneumonie, diverse behandelbeperkingen af.
Een plastisch chirurg voert bij een patiënt een borstvergroting uit. Voorafgaand aan de operatie adviseert een niet-medisch opgeleide consulent haar over de gewenste borstvergroting. Tijdens dit gesprek maakt de consulent ook foto’s van de patiënt met ontbloot bovenlijf en zet deze op de Instagrampagina van de kliniek, zonder overleg.
Een nabestaande dient een klacht in namens haar overleden moeder. Haar moeder verbleef in een verzorgingstehuis en had onder meer perifeer arterieel vaatlijden, atriumfibrilleren en recidiverende CVA’s. De dochter verwijt de huisarts dat zij in de laatste periode van het leven van de patiënte niet adequaat heeft gehandeld, waardoor de patiënte ondraaglijk heeft geleden.
Een vrouw wordt in september 2020 bij een zwangerschap van 41 weken en drie dagen doorverwezen naar het ziekenhuis, vanwege een stuitligging. Het ziekenhuis heeft een afdeling die zich afficheert als expertisecentrum voor stuitbevallingen. Daar wordt een versiepoging gedaan, maar die mislukt.
Een werknemer vindt dat de bedrijfsarts haar had geadviseerd partieel ontslag te nemen. Zij stelt de bedrijfsarts aansprakelijk voor de schade die zij hierdoor heeft geleden. Er vindt een getuigenverhoor van de bedrijfsarts plaats bij het gerechtshof. Daarbij gaf de werknemer de arts toestemming voor het verstrekken van informatie door de bedrijfsarts.
Patiënt was bekend met longembolieën en een uitgebreide gemetastaseerde ziekte. Om haar zo goed mogelijk te kunnen behandelen was aanvullende diagnostiek naar de herkomst van de tumor aangewezen. De physician assistant (PA) voerde een echogeleide leverpunctie bij patiënte uit, die op dat moment een trombocytenwaarde van 25 had. Kort na de leverpunctie ontwikkelde patiënte tekenen van shock door een bloeding vanuit de lever en overleed zij.
Het medisch handelen waarover patiënte klaagt, dateert alweer van vele jaren terug. In 2015 viel ze van de trap, waarna ze met een pijnlijke linkervoet de Spoedeisende Hulp bezocht. Daar toont de röntgenfoto een avulsiefractuur van het os naviculare.
In deze zaak klaagt een broer over de medische behandeling van zijn zus door een specialist ouderengeneeskunde. Deze zus heeft, na een herseninfarct, een mentor toegewezen gekregen. De mentor ondersteunt de tuchtklacht van de broer niet.
Na een traumatische ervaring op het werk ontwikkelt een patiënt PTSS en valt zij uit op haar werk. De patiënt laat de bedrijfsarts al snel weten dat het contact via haar partner moet verlopen, waar de bedrijfsarts mee instemt. Zij kan namelijk niet praten door de PTSS en zeker niet op het spreekuur van de bedrijfsarts, aangezien deze locatie haar trauma teweegbracht.
Toen de anesthesioloog haar patiënt een uur na operatie wakker probeerde te schudden, constateerde ze dat hij ernstige neurologische afwijkingen vertoonde: afasie en een rechterhemiparese. De anesthesioloog belde twee collega’s voor overleg – zo’n veertig minuten later belde zij een ambulance voor de patiënt, om hem van de kliniek naar een ziekenhuis te verplaatsen. Op de SEH werd een luchtembolie in de venae jugulares vastgesteld. De behandeling met hyperbare zuurstof had goed resultaat – de patiënt hield er relatief weinig restverschijnselen aan over.
Een cliënt ondergaat in een kliniek voor huidbehandelingen een combinatiebehandeling van fillers en botox door een arts. Zij blijkt niet tevreden over het resultaat. Bij het nazorggesprek daarover, spuit de verpleegkundige aanvullende fillers in, na overleg met de cliënt en de arts.
Een patiënt met complexe psychiatrische problematiek is in behandeling bij een FACT-team. De psychiater, de regiebehandelaar, was hier voor ongeveer vijf maanden ad interim werkzaam. De patiënt verwijt de psychiater onder meer dat hij haar niet heeft doorverwezen naar een andere instelling, ondanks dat zij samen een verschil in visie op het plan van aanpak hadden. Ook vindt de patiënt dat het FACT-team onvoldoende specialistische kennis had van haar complexe problematiek.
Een patiënt neemt contact op met de huisartsenpost omdat hij sinds een week pijnklachten aan zijn linkerbeen heeft, die zijn ontstaan tijdens het fietsen. Hoewel de patiënt zelf denkt aan zweepslag, blijkt na telefonische triage een verdenking op ischemie, en wordt de patiënt op de huisartsenpost (hap) onderzocht door een huisarts in opleiding. Na lichamelijk onderzoek en anamnese concludeert de aios dat er geen verdenking op arterieel lijden of trombose is.
Een 36-jarige patiënt bezoekt wegens pijn aan zijn rechteroor de huisarts, en heeft enkele dagen daarna telefonisch contact met hem. De patiënt vindt dat de huisarts hem daarbij onjuist en onzorgvuldig heeft behandeld waardoor hij blijvende gehoorschade, sudden deafness, heeft opgelopen. Hij heeft hem niet de juiste medicatie en doorverwijzing gegeven.
Een oogarts in een kliniek adviseert aan een patiënt zogenoemde Vivity-lenzen. Na het consult besluit de oogarts in overleg met de optometrist en de directeur van de kliniek dat trifocale lenzen bij deze patiënt beter zijn. Pas nadat de oogarts deze lenzen heeft geïmplanteerd hoort hij van de optometrist dat de patiënt niet over deze lenswissel is geïnformeerd.
Met braakklachten en krampende pijnen op de borst en in de maagstreek ging een patiënt ’s nachts naar de huisartsenpost (hap). De huisarts van de hap volgt de NHG-Standaard Misselijkheid en braken. Hij stelt de werkdiagnose gastritis (maagslijmvliesontsteking) en geeft de patiënt medicatie. Na een observatieperiode op de hap mag de patiënt naar huis.
De klager heeft bij een gemeentelijke dienst een aanvraag gedaan voor het kweken van medicinale cannabis wegens zijn tinnitus. Deze bijstand is hem geweigerd waarna hij in bezwaar en (hoger) beroep is gegaan. In het hoger beroep heeft de dienst de anesthesioloog als expert benaderd voor medisch advies. De anesthesioloog concludeert in zijn rapportage dat er onvoldoende wetenschappelijk bewijs is voor de werkzaamheid van cannabis bij tinnitus.
Zijn de gevoelens van frustratie, angst en stress die artsen ervaren alleen al bij de gedachte aan het tuchtrecht niet ‘een beetje buitenproportioneel’? Of zijn ze vooral herkenbaar en moet het tuchtrecht gewoon zo snel mogelijk op de schop? Vijf deskundigen aan het woord.
Gedurende een aantal maanden ziet de bedrijfsarts een zieke werkneemster een paar keer. Na een kort telefonisch consult noteert de bedrijfsarts onder andere dat er sprake is van herstel en dat de vrouw volledig belastbaar is voor werk. Daar is ze het niet mee eens en ze dient een tuchtklacht in.
Een man laat zich om cosmetische redenen besnijden. De patiënt vindt dat de chirurg de operatie opzettelijk fout heeft uitgevoerd, grensoverschrijdend gedrag heeft vertoond, gelogen heeft over eerdere prestaties en hem niet goed heeft geïnformeerd over de behandeling. De eerste klachtonderdelen zijn naar het oordeel van het college ongegrond.
Als een 34-jarige patiënt met progressieve psychische klachten tot ongenoegen van de psychiater naar een buitenlandse kliniek vertrekt die alternatieve therapieën aanbiedt, zoals een ‘brein-regiemethode’, verbreekt de psychiater de behandelrelatie níét. In het buitenland suïcideert de patiënt zich.
De ouders van een 14-jarige jongen zijn verwikkeld in een complexe vechtscheiding. Meerdere professionals zijn betrokken bij het gezin. De huisarts voert verschillende ondersteunende gesprekken met de jongen over de situatie. In het voorjaar van 2021 laat de jongen aan de jeugdbescherming weten dat hij zijn vader niet meer wil zien. In november dat jaar verliest zowel de vader als zijn ex-vrouw het ouderlijk gezag over de zoon.
Het tuchtrecht roept bij veel artsen gevoelens van frustratie en angst op. Dat blijkt uit een enquête – met 6827 respondenten –van Medisch Contact over het tuchtrecht. Door alleen al het idéé dat zij tijdens hun loopbaan te maken kunnen krijgen met een tuchtklacht overweegt maar liefst een tiende van de respondenten het vak te verlaten.
Frustratie en angst, dat is wat het tuchtrecht veel artsen oplevert, blijkt uit de Medisch Contact-enquête over tuchtrecht. We spraken met een aantal respondenten* over hun ervaringen. Wat vaak terugkomt: vooral geleden onder het tuchtrecht, en niks van geleerd.
