Rechter dwingt huisartsen tot overname huisartsenpraktijk
4 reactiesTwee huisartsen zijn in augustus 2023 door de civiele rechter gedwongen een huisartsenpraktijk in het Overijsselse Hardenberg over te nemen. Desnoods moesten ze hun praktijk op een van de Waddeneilanden maar weer verkopen, oordeelde de rechter in een uitspraak die vorige week werd gepubliceerd.
De huisartsen – een stel – startten begin 2021 parttime als waarnemer in een huisartsenpraktijk in Hardenberg, waarvan de praktijkhouder eind 2022 met pensioen wilde gaan. Het doel van de waarneming was dat de twee huisartsen zich zouden oriënteren op een uiteindelijke praktijkovername. De twee huisartsen werken daarnaast ook als waarnemer in een praktijk op een van de Waddeneilanden.
Overeenkomst
Tijdens de waarneemperiode troffen de praktijkhouder en de twee huisartsen allerlei voorbereidende handelingen voor de overname van de praktijk. De huisartsen vertelden in een overleg met een ketenpartner dat zij de praktijk zouden overnemen, ze waren actief betrokken bij de praktijkaccreditatie, er werd apparatuur aangeschaft, ze waren betrokken bij sollicitatieprocedures en vroegen de vaste vakantiewaarnemer of zij ‘straks’ ook voor hen wil werken. Ze kwamen een overnamebedrag van 720 duizend euro overeen voor onder meer het pand. In april 2021 werd de huisartsen een eerste conceptovernamecontract gestuurd, maar de ondertekening daarvan werd keer op keer om verschillende redenen uitgesteld, terwijl de huisartsen aangaven dat er slechts ‘op punten en komma’s’ nog aanpassingen nodig waren. Uiteindelijk lieten zij eind juni 2022 weten dat zij afzagen van de praktijkovername. In februari 2023 namen ze de praktijk op een van de Waddeneilanden over.
Vertrouwen
Voor de rechter eiste de praktijkhouder in Hardenberg dat de huisartsen alsnog werden veroordeeld tot het overnemen van de praktijk of tot het vergoeden van de geleden schade à 720 duizend euro. Hij stelde dat hij, gezien de handelwijze van de twee huisartsen, erop mocht vertrouwen dat de overnameovereenkomst tot stand zou komen. De huisartsen zeiden op hun beurt dat zij veronderstelden dat de overeenkomst pas tot stand zou komen bij ondertekening daarvan door beide partijen. Op hun beurt eisten zij een bedrag van ruim 16 duizend euro van de praktijkhouder vanwege openstaande facturen, incassokosten en achterstallig loon.
Ondertekenen
De rechter gaf de praktijkhoudend huisarts gelijk: uit de gedragingen en verklaringen van de twee huisartsen kon niets anders worden begrepen dan dat zij het aanbod van de praktijkhoudend huisarts hadden aanvaard en dat ze voornemens waren de praktijk over te nemen. De rechter oordeelde daarom dat de huisartsen de overnameovereenkomst binnen twee werkdagen na het vonnis moesten ondertekenen. Ze kregen drie maanden de tijd om de overeenkomst na te komen. Dat ze door hun overname van de praktijk op een van de Waddeneilanden mogelijk geen financiering kunnen krijgen voor de overname in Hardenberg, is een consequentie die voor hun eigen rekening kwam. Indien nodig moesten ze hun praktijk op het Waddeneiland maar verkopen, stelde de rechter.
Schikking
Na de uitspraak zijn de twee huisartsen in hoger beroep gegaan, laat hun advocaat desgevraagd weten. Maar volgens hem is het uiteindelijk niet tot een uitspraak in hoger beroep gekomen, omdat de partijen een schikking hebben getroffen. ‘Ze hebben onderling afspraken gemaakt en daarmee een einde gemaakt aan het geschil en de procedure. De betreffende praktijk is dus niet overgenomen door de twee huisartsen’, aldus de advocaat.
Overname
André Jansen, de inmiddels voormalig praktijkhouder in Hardenberg, zegt dat er geen sprake is van een schikking. ‘In de periode tussen de zitting en de uitspraak meldde zich bij mij een nieuwe huisarts die de praktijk wilde overnemen. Daarom is het vonnis aangehouden en is in een vaststellingsovereenkomst afgesproken dat het vonnis zou komen te vervallen áls deze praktijkovername wél zou slagen en dat er dan over en weer geen juridische procedures meer zouden worden gevoerd. Gelukkig is het gelukt en heeft deze huisarts de praktijk per 1 juli 2024 overgenomen. Maar wanneer deze overname niet was gelukt, dan was het vonnis alsnog uitgevoerd.’
Luister ook naar deze aflevering van MC de Podcast, waarin journalist Simone Paauw deze zaak bespreekt:
-
Simone Paauw
Simone Paauw interviewt het liefst de ‘gewone arts’ met een bijzonder verhaal. Ze heeft aandacht voor diversiteit en inclusie in de breedte, discriminatie en grensoverschrijdend gedrag (op de werkvloer) en de positie van vluchtelingen en vluchteling-artsen. (Gezondheids)recht en medisch tuchtrecht hebben haar bijzondere interesse.
W.J. Duits
Bedrijfsarts, Houten
Het betreft heel basaal Recht. Een overeenkomst is al geldig als er sprake is van een mondelinge overeenkomst. Als dat bevestigd wordt door handelingen die doen vermoeden dat deze mondelinge overeenkomst er is, dan zit je aan je afspraken vast.
Het ...is op zijn zachtst gezegd "niet zo netjes" als je onder je afspraken denkt uit te komen, zonder dat je de andere partij inlicht. Maar in dat soort zaken voorziet het Nederlandse Recht.
Dus: Bezint eer ge begint!
A.G.H. Tinselboer
Apotheekhoudend huisarts, Slagharen
Als huisarts en HAGRO-genoot in het belendende dorp heb ik dit proces van dichtbij meegemaakt. Dit was de tweede overname poging in De Krim door een jonge collega in rij die strande in de afrondingsfase, hoewel die, naar oordeel van de rechter in het... laatste geval, daadwerkelijk al voorbij was. Ook die geschiedenis heeft de Amelanders niet op andere gedachten gebracht het proces anders te doen. Het Amelandse stel mag van geluk spreken dat er geen uitvoering aan het vonnis is gegeven.
De crux zit het mijns inziens nog het meest in punt 5.6 van de beslissing: De rechtbank verklaart dit vonnis uitvoerbaar bij voorraad. Dat betekent dat wel hoger beroep ingesteld kan worden, maar dat de 720.000 euro binnen 3 maanden na uitspraak voldaan dient te worden en dat er niet mee gewacht kan worden tot een uitspraak in hoger beroep. Dat was onuitvoerbaar geworden. Het verkopen van de apotheekhoudende praktijk in Ameland zal in die periode niet reëel zijn en een nieuwe financiering via de bank aangaan met deze geschiedenis voor overname van de Krim evenmin. Hetzelfde geldt voor het doorverkopen van de apotheekhoudende praktijk in de Krim. Al was het maar dat er ook nog een vergunningentraject, vanwege de apotheek, aan vast zit. Het had een crisis in zowel Ameland als de Krim opgeleverd. In het ergste geval waren dan beide praktijken onbemand geworden met alle gevolgen voor de patiënten van de praktijken, het personeel en de dienstenstructuren. Het had ook de toekomst van de jonge collega's verwoest.
Daarnaast ben ik het met collega Mitra eens dat een hoger beroep ook mijns inziens kansloos lijkt.
Dat het allemaal zover niet is gekomen, is omdat de praktijkhouder het hoofd koel hield en het hart warm en toch volharde in de overname door een derde kandidaat en dat die derde kandidaat zich niet liet intimideren door deze geschiedenis.
Uiteindelijk eind goed, al goed. Maar een kistje wijn met 2 goede Grand Crux, zolang de praktijkhouder nog bij leven en welzijn is, is wel het minste wat er jaarlijks vanuit Ameland met kerst naar de Krim gestuurd mag worden.
P.J. Mitra
arts en jurist gezondheidsrecht, onafhankelijk medisch adviseur ArtsTotaal, Schaijk
Dat de rechter tot dit oordeel kwam in eerste aanleg is juridisch goed te volgen (o.b.v. de beschrijving, zonder de uitspraak te hebben gelezen).
Allereerst is van belang te beseffen, dat een huisartsenpraktijk 'gewoon' een bedrijf is, waar ook de ...algemene regels voor gelden als het gaat om bedrijfsovername/-opvolging. Dat er ook patiëntenzorg wordt geleverd, met alles wat daarbij komt, maakt het daar bovenop nog een stuk ingewikkelder.
Nu feitelijk alleen nog de laatste details uitgewerkt moesten worden en bovendien de waarnemende huisartsen zich feitelijk al met de bedrijfsvoering bemoeiden, alles als geschetst, kon reeds gesproken worden van een zogenaamde precontractuele aansprakelijkheid. Dit houdt, zeer versimpeld in, dat je zelfs zonder een handtekening te hebben gezet reeds schadeplichtig kunt zijn als je plotseling een reeds langere tijd geleden ingeslagen weg niet meer volgt en je ook niet vooraf ter zake de nodige afspraken met voorbehouden hebt gemaakt, tenzij de andere partij akkoord is en je overeenkomt met gesloten beurs uit elkaar te gaan (hier, begrijpelijkerwijs, niet gebeurd). Dat het hoger beroep niet tot een uitspraak is gekomen is mijns inziens dan ook een geluk voor de overname-kandidaten, daar ikzelf vermoed dat dit glansrijk verloren zou zijn met instandlaten van het oorspronkelijke vonnis en veroordeling in de (extra) kosten.
Reden temeer bij dit soort ingewikkelde processen met grote belangen al in een vroeg stadium bijstand te vragen van gespecialiseerde professionals, zowel financieel als juridisch en vooral niet zonder meer teveel te vertrouwen op eigen inzichten, zeker niet als juridisch leek. Penny-wise and pound-foolish.
[Reactie gewijzigd door Mitra, Peter John op 01-10-2024 09:09]
A.E. Jansen
Huisarts, Gemeente Hardenberg
Ik wil graag een correctie geven. Er zijn geen onderlinge afspraken gemaakt. De praktijk is inderdaad overgenomen en derhalve is het vonnis niet uitgevoerd. Was deze overname mislukt dan was er wel uitvoering gegeven aan het vonnis. Dat is de enige ...afspraak die er gemaakt is. Daarmee was het geschil formeel afgehandeld. De suggestie dat er voor de overname al een oplossing was is onjuist.