Ideeën voor de zorg

Deelnemen aan een denktank goed voor je netwerk

Denktanks van excellente studenten dragen oplossingen aan voor maatschappelijke problemen, en testen ze ook in de praktijk. Drie studenten laten hun ideeën voor de zorg zien. Heleen Croonen

Pacmed-big data zorgt voor slim advies aan de arts
In de ‘Nationale Denktank’ buigen pakweg twintig studenten en pas afgestudeerden zich over een maatschappelijk probleem. Ze bedenken een praktische oplossing, en ontwikkelen deze ook het liefst zelf. Dat deed bijvoorbeeld Wouter Kroese, in het bezit van een bachelor geneeskunde, en student logica, oftewel ‘de leer van het geldig redeneren’. Kroese: ‘Geneeskunde was voor mij te
praktisch, maar ik houd zeker hart voor de zorg. Door beide studies te combineren hoop ik bij te kunnen dragen aan betere en slimmere zorg.’
Het idee dat hij samen met student theoretische natuurkunde Willem Herter heeft bedacht, is in ieder geval geënt op de geneeskunde. Huisartsen gebruiken in de spreekkamer de NHG-Standaarden, die zijn gebaseerd op medisch onderzoek. Maar deze standaarden bevatten niet voor iedere patiënt het beste advies. De dagelijkse praktijk is veel gevarieerder dan de wetenschappelijke onderzoeken doen vermoeden. Daarbij zit het menselijk lichaam zelf ook nog vol onontdekte verrassingen. De studenten hebben daarom Pacmed ontwikkeld, een ‘tool’ die is ingebouwd in het huisartsinformatiesysteem. Pacmed zoekt in grote hoeveelheden anonieme zorggegevens welke behandeling bij vergelijkbare patiënten bleek te werken. Aan de hand van deze bigdata-analyse krijgt de huisarts een advies op maat voor de behandeling.
Of huisartsen met dit product inderdaad betere zorg ‘op maat’ verlenen, gaan Kroese en Herter komende maanden zelf onderzoeken bij de behandeling van urineweginfecties, samen met onder meer onderzoeksinstituut Nivel. Als de proof of concept werkt, gaan ze hun product op de markt brengen met hun eigen onderneming.
‘Ik heb ongelofelijk veel geleerd in de Nationale Denktank’, blikt Kroese terug. ‘Als je in de denktank zit, gaan veel deuren open die anders gesloten blijven. Bedrijven, investeerders en onderzoekers wilden allemaal met ons praten over dit idee. We kregen daarbij nuttige trainingen van consultancybureau McKinsey.’

Het algemeen gezondheidsdossier waar alle gegevens samenkomen
Niet alleen de arts, maar ook de patiënt zal profiteren van de wijsheden van big data, verwacht een ander team van de Nationale Denktank. Youssef El Bouhassani was al bekend met het begrip
big data vanuit zijn studie aerospace engineering (vliegtuigbouwkunde) aan de TU Delft. El Bouhassani: ‘Aan vliegtuigen wordt enorm veel gemeten en dat levert veel data op. Dankzij gezondheidsapps en wearables, zoals de Fitbit, verzamelen mensen steeds meer gegevens over hun gezondheid. Daarmee kun je op maat gemaakte adviezen opstellen, of zelfs voorspellingen.’
El Bouhassani en zijn teamleden gezondheidswetenschapper Laura Maehlmann en master business analytics Thijs Bootsma, zagen twee problemen bij het gebruik van big data voor patiënten. De gegevens uit apps en wearables zijn slecht gekoppeld, de ‘data’ blijven versnipperd in je telefoon staan, en de data-analyse staat nog in de kinderschoenen. Het team bedacht daarom een ‘algemeen gezondheidsdossier’, waar alle gegevens van de patiënt samenkomen, inclusief het medisch dossier van de arts.
De bedenkers gaan het concept testen bij mensen met diabetes via zorgverzekeraar Achmea. El Bouhassani: ‘Mensen met diabetes voeren al veel metingen uit, wij willen onderzoeken welke analyses we met hun gegevens kunnen uitvoeren. Als die waardevol blijken, kunnen we vervolgens kijken naar een betere koppeling van de data.’
Als alles werkt, kan het in de toekomst gebeuren dat je telefoon een bericht stuurt dat je snel een appel moet eten, omdat je bloedsuiker te laag wordt. ‘Komt nog door die tennistraining gisteravond’, weet je telefoon te vertellen.
‘Technisch is er veel mogelijk’, kijkt El Bouhassani terug op de denktank. ‘Maar het blijft steeds een belangrijke vraag wat de maatschappij eraan heeft. Dat was de vraag die voor ons centraal stond.’

Richtlijn beter toegankelijk
Uit deze ideeën blijkt al: de vooruitgang van ICT en internet gaat hard, en dat heeft gevolgen voor de arts. Krijgt hij een claim aan zijn broek als de medische gegevens uit een ‘algemeen gezondheidsdossier’ ineens op straat liggen? De KNMG vroeg om over dit probleem mee te denken aan studenten van het Leiden Leadership Programme, een Leidse denktank voor studenten die hun leiderschapskwaliteiten willen ontwikkelen. Basisarts Lidwien Boons studeerde tijdens het programma nog, inmiddels is zij anios op een Spoedeisende Hulp. Zij werkte bij deze opdracht samen met student Russisch Larissa Kalle, gezondheidsmanagementstudent Mirrin Middelhuis en student scheikunde en ICT Freek Hoekstra. Samen gingen ze in gesprek met onder meer trendwatchers, social media-deskundigen, patiënten en huisartsen. Er bestaan al twee KNMG-richtlijnen voor artsen en internet, de richtlijn Online arts-patiëntcontact en de handreiking Artsen en social media. Op zich gewenst, maar deze richtlijnen zijn zulke dikke boekwerken dat niemand ze leest, en ze zijn te defensief voor de arts, concludeerden de studenten. Ze kunnen beter plaatsmaken voor een interactieve website, waar artsen zelf vragen en opmerkingen kunnen plaatsen. Ook willen artsen de richtlijnen liever lezen bij hun eigen beroepsvereniging.
Boons kijkt terug op een jaar waarin ze veel heeft kunnen werken aan haar persoonlijke ontwikkeling. ‘De schrijvers van de huidige richtlijnen waren verrast bij de officiële presentatie van ons plan, misschien wel iets te veel. Ze hadden het liever van te voren vast gezien. Dat was voor ons weer een leerpuntje’, aldus Boons.

Ga ook in een denktank!
Nationale denktank
Vanaf 16 maart staat het nieuwe aanmeldingsformulier online voor 2015.

Leiden leadership programme
Selectie eind 2015.

Tesla minor van de Universiteit van Amsterdam
In oktober vindt de selectie plaats.

Erasmus MC Honours class
Deze is alleen voor geneeskundebachelors, aanmelden kan tot december.

Ken jij nog een denktank?
Tweet de website naar @artsinspe