Naast mijn studie geneeskunde werk ik met enige regelmaat in een bloedafnamelaboratorium. Met vele ‘prikbezoekers’ per dag geniet ik met volle teugen van de diversiteit aan patiënten en de bijzondere situaties die daardoor soms ontstaan. Een waardevolle bijbaan met veel leerzame momenten voor een arts in spe.

Ik zal weliswaar nooit weten hoe de gebrekkig Nederlands sprekende patiënt het voor elkaar kreeg om een urinepotje tot de rand te vullen met feces, maar ik weet nu dat ik mij als arts nooit moet beperken tot de instructie ‘gewoon even een potje goed te vullen’. Ontroostbare kinderen leerden mij dat ‘een datum prikken’ geen goede woordkeuze is als net beloofd was dat met het prikdiploma in de hand de ellende nu echt voorbij was. En nooit meer stel ik in exact die woorden de vraag ‘Bent u nuchter?’ sinds een patiënt mij antwoordde met ‘O, kind, al jaren! Ik ben in 2009 al uit die kliniek gekomen’.

Met een glimlach herken ik tegenwoordig dit soort situaties. Niet zelden miscommunicaties als gevolg van het gebruik van een taaltje dat lijkt op Nederlands maar dat toch net niet is: dokterstaal. Hand in hand met het welbekende doktershandschrift.

Het is bijna het einde van mijn dienst als ik na een geroutineerde controle van naam en geboortedatum mij buig over de aanvragen die door een arts in de hoek van een formulier zijn gekrabbeld. Wat voor een arts met de patiënt voor zich een totaal heldere aanvraag lijkt, is voor mij zonder context soms net Chinees. Door de rest van de schrijfsels te laten dienen als een soort van steen van Rosetta, doe ik een poging om de klassieke krullen te vertalen in iets wat herkenbaar is voor ons geautomatiseerde systeem.

Een moment hoop ik

dat de grond zich

onder mij zal openen

Terwijl ik het formulier probeer te ontcijferen zeg ik tegen mijn collega ‘Help mij onthouden dat ik later nooit zo’n doktershandschrift krijg’. Achter mij hoor ik ‘O, sorry’. Vriendelijk wil ik de patiënt uitleggen dat zij daar natuurlijk niets aan kan doen, als ze vervolgt ‘ik had een beetje haast’. Mijn ogen schieten naar de naam van de patiënt. Dan naar de naam van de arts. Terug naar de naam van de patiënt. De patiënt in mijn stoel IS de arts.

Een moment hoop ik dat de grond zich onder mij zal openen, mij geruisloos weg zal voeren naar een ander universum en dit moment nooit bestaan heeft.

Ik heb geluk als de arts mijn excuses vrolijk wegwuift en ze enthousiast verder praat over haar praktijk, nu ze weet dat ik student geneeskunde ben. Ze is ontzettend vriendelijk en het schaamrood verdwijnt langzaam van mijn kaken. Gelukkig blijken we met elkaar te kunnen lezen en schrijven.

In dokterstaal, dat dan weer wel.

Emma van Es (pseudoniem) is net begonnen met haar coschappen. Als winnares van de Arts in Spe columnwedstrijd schrijft ze elk kwartaal een column over haar belevenissen.