Waarom kan ik niet gewoon gelukkig zijn?

Waarom kan ik niet gewoon gelukkig zijn?, Esther van Fenema, Prometheus, 157 blz., 15 euro.

Bestel direct

‘Denk jij nou nooit’, vroeg hij, ‘wat een geouwehoer, als je de hele dag naar patiënten zoals ik moet luisteren?’ Aan het woord is de 52-jarige Jochem, een ziekenhuismanager, die in de ziektewet zit omdat hij volgens de bedrijfsarts ‘hoogstwaarschijnlijk aan een burn-out leed’. Hij is een van de drie mannen, naast zeven vrouwen en een relationeel vastgelopen echtpaar – in leeftijd variërend van 20 tot 79 jaar – van wie de behandeling door psychiater Esther van Fenema, columniste van dit tijdschrift, wordt beschreven in Waarom kan ik niet gewoon gelukkig zijn? De bundel is geen essay over ‘(on)gelukkig zijn’, maar handelt over haar psychoanalytisch georiënteerde praktijk. In het afsluitende hoofdstuk typeert Van Fenema haar werk als ‘psychochirurgie’, waarvan het succes staat of valt met gesprekstechniek. Op knappe wijze slaagt ze erin ingesleten gedragspatronen – vaak na een duik in het verleden – te duiden en patiënten aan te zetten tot verandering. Puttend uit haar rijke ervaring becommentarieert zij hierbij als een voice-over haar behandeling van deze virtuele, maar levensecht beschreven patiënten; op dezelfde wijze échte casuïstiek beschrijven zou de privacy schenden. Op de vaker gestelde vraag van Jochem reageerde Van Fenema met de wedervraag ‘Geef ik je de indruk dat ik dat denk?’ Inderdaad: hier is een vrouw aan het woord die haar vak met passie en betrokkenheid uitoefent.